У сьвятле гiстарычных фактаw

Паны Саковічы - праўдападобна каталікі, бо пан Сака выступаў у Гарадзельскім прывілеі. Паводле акту 1434 году ягоны сын Андрушка Саковіч быў старастам дубінскім, тады ад 1440 году - намесьнікам Смаленскім, пасьля ў 1450-х гадох - намесьнікам полацкім. Сын апошняга - Багдан Андрэевіч Саковіч - у актах 1469 году згадваўся на пасадзе маршалка дворнага й намесьніка браслаўскага (верагодна, беларускага Браслава), а ў актах 1472-1474 гадоў - на пасадзе маршалка дворнага й намесьніка Берасьцейскага. Пры канцы 1470-х гадоў і да 1484 году Багдан Андрэевіч Саковіч быў маршалкам земскім і намесьнікам полацкім, у 1484-1488 гадох - маршалкам земскім і ваяводам троцкім, пасьля гэтага заставаўся маршалкам земскім Вялікага Княства. У актах 1499 году згадваліся паны Ян і Войцех Юравічы Саковічы, але паважнай палітычнай ролі тады яны не адыгрывалі. Магчыма, што сынам Андрушкі Саковіча быў таксама Іван Андрэевіч, які паводле актаў 1512 году займаў пасаду падскарбнага дворнага. Што ж да роду самога Багдана Андрэевіча Саковіча, дык ён, здаецца, тады пачаў выступаць пад прозьвішчам паноў Храбтовічаў. Праўда, гэтыя былі «русінамі», г.зн. праваслаўнымі, але магчыма, што Багдан Андрэевіч Саковіч таксама перайшоў у праваслаўе.

Паны Храбтовічы - праваслаўныя. Пан Івашка-Літавор Багданавіч Храбтовіч дзесьці ад 1486 году быў падскарбным дворным, маршалкам Вялікага Княства і намесьнікам слонімскім, пасьля нейкі час (каля 1499-1500-х гадоў) займаў адначасна і пасаду намесьніка наваградзкага. У 1500 годзе трапіў да маскоўскага палону пасьля бітвы на Вядрошы. Памёр пасьля 1529 году, але якія пасады займаў перад гэтым - нам няведама. Пан Васіль Багданавіч Храбтовіч блізу 1492 году заняў пасаду намесьніка ўладзімірскага на Ўкраіне. У 1499-1501 гадох ён быў намесьнікам ваўкавыскім, а ад 1501 году - лоўчым Вялікага Княства і дзяржаўцам у Анікштах. Фёдар Багданавіч Храбтовіч ад 1494 году згадваўся на пасадзе падскарбнага дворнага, зьмяніўшы свайго брата, і быў намесьнікам беліцкім. Марцін Багданавіч Храбтовіч дзесьці каля 1496 году стаўся канюшым Вялікага Княства, а ад 1502 году быў падскарбным дворным, ад 1505 году - лоўчым Вялікага Княства. Паны Храбтовічы не зыходзяць зь дзяржаўна-палітычнай арэны і ў ХVІ стагодзьдзі.

Паны Забярэзінскія - каталікі. Гэтае сваё прозьвішча яны ўзялі ад двара, што ляжаў за Нёманскай Бярэзінай. У вадным з актаў сьцьвярджалася, што паны Забярэзінскія былі «Ястраблевы внуки», а гэты Ястраб меў сыноў Юр'я й Алехну. Пра Ястраба нічога няведама, таксама было шмат Юр'яў і Алехнаў, а таму цяжка прасачыць генэалёгію паноў Забярэзінскіх. Прыкладам, у акце 1434 году згадваўся Алехна - стараста лідзкі, а Юрай паводле аднаго з актаў 1430 году называўся пасьцельным Вялікага Княства. Няведама, ці былі яны сынамі гэтага Ястраба, ды згаданы тут Алехна быў, праўдападобна, Алехнам Судзімонтавічам, які пры канцы 1460-х і ў 1470-х гадох быў намесьнікам полацкім, а ў 1480-х гадох - ваяводам віленскім і канцлерам Вялікага Княства. Магчыма, што імя Ястраба трэба злучыць зь імем Сокал-Сака (як і ў выпадку Іван-Івашка-Ян), а паноў Забярэзінскіх зьвязаць з родам паноў Саковічаў. Гэта тым больш, што ў Сакі быў сын Юрай, а пан Ян Юравіч Забярэзінскі, пра якога тут гутарка, пасьля Багдана Андрэевіча Саковіча заняў пасаду намесьніка полацкага ды быў таксама і ваяводам троцкім.

Адным словам, ў 1484 годзе пан Ян Юравіч Забярэзінскі становіцца намесьнікам полацкім, а крыху пазьней - таксама і кашталянам троцкім. Намесьнікам полацкім ён быў да 1497 году, у 1497 годзе кароткі час займаў пасаду намесьніка наваградзкага, застаючыся й кашталянам троцкім. Ад студзеня 1498 году Ян Юравіч Забярэзінскі быў ўжо ваяводам троцкім і найвышэйшым маршалкам земскім Вялікага Княства, тады ад 1505 году - найвышэйшым маршалкам земскім і намесьнікам горадзенскім. Пасаду ваяводы троцкага ён страціў у сувязі з спрэчкамі з князем Міхайлам Глінскім, ад рукі якога ён і загінуў на пачатку лютага 1508 году. Ягоны сын - Станіслаў Янавіч Забярэзінскі - ад 1497 году займаў пасаду падскарбнага, ад 1499 году - стольнага Вялікага Княства і (кароткі час) намесьніка браслаўскага, тады быў маршалкам і намесьнікам мярэцкім. Другі сын - Ян Янавіч Забярэзінскі - падпісаў акт Мельніцкае вуніі 1501 году, у 1509 годзе згадваўся на пасадзе маршалка й намесьніка ваўкавыскага, а ў 1520 годзе - на пасадзе ваяводы наваградзкага. Паводле вайсковага попісу 1529 году паны Забярэзінскія выстаўлялі 259 узброеных коньнікаў.

Паны Солтаны - праваслаўныя ды паходзілі дзесьці зь Берасьцейшчыны. Пан Солтан-Аляксандар, званы таксама Аляксандравічам, у 1476 годзе згадваўся на пасадзе падскарбнага дворнага Вялікага Княства. Ягоны брат - «манах-русін» Іван - тады ж быў найвышэйшым падскарбным земскім (у сяньняшнім значаньні - міністар фінансаў). Яны, праўдападобна, былі сынамі Аляксандра Юравіча, які ў 1460-х і на пачатку 1470-х гадоў займаў пасаду падскарбнага земскага Вялікага Княства. Паводле актаў 1480-1483 гадоў Солтан-Аляксандар Аляксандравіч быў маршалкам Вялікага Княства і намесьнікам слонімскім, тады маршалкам і намесьнікам наваградзкім, а ў першай палове 1490-х гадоў - маршалкам і намесьнікам бельскім. Іхнымі братамі былі Міхайла з Загорава (ад якога, здаецца, пайшлі паны Загораўскія) і Андрэй з Папорцяў (каля Кернава), які ад 1503 году згадваўся на пасадзе канюшага Вялікага Княства, намесьніка беліцкага й ізбланскага. Магчыма, што братам, або сынам Солтана-Аляксандра Аляксандравіча быў Кміта Аляксандравіч, які ад 1490 году быў намесьнікам пуцілаўскім, ад 1495 году - намесьнікам чэркаскім. Паны Кміты былі праваслаўнага веравызнаньня ды ў ХVІ стагодзьдзі адыгравалі значную палітычную ролю. Прыкладам, пан Філён Сямёнавіч Кміта, які пакінуў цікавы дзёньнік і зваўся таксама Чарнобыльскім (ад двара, які меў каля Чарнобыля), у 1579-1587 гадох выконваў функцыі ваяводы смаленскага.

Паны Няміры - былі і каталікі, і праваслаўныя. Паводле Гарадзельскага прывілею пан Няміра атрымаў герб Ястрабаў. Гэты Няміра, праўдападобна, згадваўся і ў акце 1401 году. Андрэй Няміровіч з акту 1434 году крыху пазьней выступаў на пасадзе маршалка дворнага. Пан Мікола Іванавіч Няміровіч, або Няміра, у 1440 годзе браў актыўны ўдзел у выбарах Казіміра на вялікакнязеўскі пасад, а пад 1469 годам ён называўся намесьнікам віцебскім. Аднак гэты Няміра быў праваслаўны, бо праваслаўнага веравызнаньня быў ягоны брат Якуб Іванавіч Няміра, які ў 1470-х гадох займаў пасаду найвышэйшага пісара Вялікага Княства і ключара віленскага, а ад пачатку 1480-х гадоў быў маршалкам Вялікага Княства і намесьнікам берасьцейскім. У канцы ХV - на пачатку ХVІ стагодзьдзя згадваліся Мікола Няміровіч і Юрай Няміровіч, якія падпісалі таксама акт Мельніцкае вуніі 1501 году. Цяжка сказаць, ці былі яны сынамі Міколы й Якуба Іванавічаў Няміраў, бо тады ж выступаюць і Якубовічы: Няміра Якубовіч - у 1494-1496 гадох намесьнік мцэнскі й любуцкі, ды Адам Якубовіч - пісар Вялікага Княства ад канца ХV стагодзьдзя. Таксама, у 1501-1511 гадох згадваўся Няміра Грыміліч, што займаў пасады маршалка й намесьніка мельніцкага. Паны Няміры ня зыходзяць зь дзяржаўна-палітычнае арэны і ў ХVІ стагодзьдзі, і, прыкладам, пан Андрэй Няміровіч, або Няміра, ад 1515 году быў ваяводам кіеўскім.

Паны Давойны - праваслаўныя. У акце 1434 году згадваўся «баярын» Андрушка Давойнавіч, які, магчыма, быў сынам Давойны Вышгердава з акту 1401 году. У 1480 годзе пан Ян Давойнавіч выконваў ролю пасла ў Маскву і Крым ды ад 1492 году згадваўся на пасадзе старасты ваўкавыскага. Праўдападобна, ягоны брат Якуб Давойнавіч ад 1492 году й на пачатку ХVІ стагодзьдзя займаў пасаду намесьніка дарагічанскага. Апрача таго, акт Мельніцкае вуніі 1501 году падпісалі дзяржаўца даўгастайскі Юрай Давойнавіч ды пан Андрэй Давойнавіч. Паны Давойны не зыходзяць з палітычнай арэны і ў ХVІ стагодзьдзі. Прыкладам, Станіслаў Станіслававіч Давойна ў 1542-1563 гадох быў ваяводам полацкім ды намінальна ім заставаўся да 1573 году, калі Полацак часова знаходзіўся пад маскоўскай акупацыяй.

Паны Войны - праваслаўныя паводле «Плачу» М.Сматрыцкага ды іншых дакумэнтаў. Пан Война з акту 1434 году тады займаў пасаду дзяржаўцы ў Кернаве. Магчыма, што гэты Война згадваўся таксама і ў акце 1401 году. Акт Мельніцкае вуніі 1501 году падпісалі Война - ключар берасьцейскі, а таксама нейкі Война Фінілеевіч. Паны Войны ўзвышаюцца ў ХVІ стагодзьдзі. Прыкладам, у другой палове гэтага стагодзьдзя пан Грычун Война быў кашталянам амсьціслаўскім, а пан Лаўрэн Война - падскарбным земскім Вялікага Княства.