Выбранае
На нашем литературном портале можно бесплатно читать книгу Выбранае, Някляеў Уладзімір-- . Жанр: Поэзия. Онлайн библиотека дает возможность прочитать весь текст и даже без регистрации и СМС подтверждения на нашем литературном портале bazaknig.info.
Название: Выбранае
Автор: Някляеў Уладзімір
Дата добавления: 16 январь 2020
Количество просмотров: 362
Выбранае читать книгу онлайн
Выбранае - читать бесплатно онлайн , автор Някляеў Уладзімір
У кнігу "Выбранае" Уладзіміра Някляева, творчасць якога з'яўляецца адной з найбольш яскравых старонак сучасна беларускай паэзіі, увайшлі вершы і паэмы з папярэдніх яго паэтычных зборнікаў, а таксама фантастычная аповесць "Вежа".
Внимание! Книга может содержать контент только для совершеннолетних. Для несовершеннолетних чтение данного контента СТРОГО ЗАПРЕЩЕНО! Если в книге присутствует наличие пропаганды ЛГБТ и другого, запрещенного контента - просьба написать на почту [email protected] для удаления материала
Перейти на страницу:
* * *
Нам не спіцца...
Пра гэта
Мы гаворым: не спіцца
Нам таму, што над светам
Гудзе навальніца!..
Так, што праўда — то праўда...
Навальніц незлічона...
Набываем мы «заўтра»
I губляем «учора»,
Бессмяроццю на поед
Дні трасём з кашалёў,
Як білеты на поезд,
Які адышоў.
Гэта — страх небыцця.
Страх пякельна гарачы.
Нам інстынкт да жыцця
Захаваны ад прашчураў,
Птушак, рыб і звяроў,—
Але хто з нас заплакаў бы,
Раскаціўшыся ў гром
Нейкай ноччу маланкавай!
Хто заплакаў бы — дрэвам
Прабіўшы трысцё!
Каб жыццё — не дарэмна.
Не дарэмна жыццё.
...Ноччу залівень-лівень.
Гром... I, хочам — не хочам,
Мы уночы маўклівей
I святочней уночы.
НЯДЗЕЛЯ
Купі мне самую большую кнігу.
Купі мне дождж.
Купі мне човен,
Купі маленькую малпу,
Купі гушкалкі
I гэтую крычалку, у якую крычыць
Дзядзька міліцыянер...
Я купіў марожанае,
I гэтага ёй хапіла.
КЕВАЛАЧ
Ён жыў не як усе...
Трымаў у вазах кветкі,
На нітцы суравой насіў пенснэ,
Штогод плаціў без спрэчкі ўсе узносы
У карысць добраахвотных таварыстваў,
Адпачываў не летам, а увосень,
I ехаў не на поўдзень, а пад Мінск,
I мерз там васемнаццаць дзён на дачцы,
Падобнай на сабачую буду,
Цягаў усюды за сабою скрыпку,
Але ціхто, нідзе не чуў ніколі,
Каб ён іграў на ёй або хаця каб
Даваў камусьці іншаму іграць...
Вось так ён жыў.
А побач
Жыў сусед і не трымаў
У вазах кветкі, не насіў пенснэ,
Заўжды з-за ўзносаў лаяўся, у жніўні
Адпачываў, і ўсё на поўдзень ездзіў,
I час ад часу сам іграў на скрыпцы,
Але ніхто нідзе таго не бачыў,
Каб ён насіў яе з сабой або хаця каб
Даваў камусьці іншаму насіць...
Так жыў сусед.
Вось так яны жылі
Адзін перад адным, нібы ў люстэрку,
I, мабыць, нехта з іх
Жыў так, як трэба,
I нехта, значыць,
Жыў наадварот.
ГЕРНІКА
Сны
Азёрамі плешчуцца ля галавы,
Азёрамі
белых і чорных дажджоў,
Азёрамі
Вады і крыві.
Рукі закіну
I зачарпну
Далонямі — белых і чорных дажджоў,
Далонню — вады,
Далонню — крыві.
Прачнуся: далоні —
Адна ў адной
На падушцы, абступленай снамі,
Напоўненай пухам,
Сцягамі і зброяй.
ТРЭЦІ ТРАМВАЙ
1
На тым прыпынку трэцяга трамвая,
Дзе вецер узвіваў газет ашмоцце,
Дзе год амаль
вісела на слупе
Аб'ява:
«Прадаецца піяніна...»
На тым прыпынку трэцяга трамвая,
Дзе пад калонкай бразгацелі вёдры
I доўга біў вады струмень шыпучы,
Пакуль мяне суседкі разглядалі...
На тым прыпынку трэцяга трамвая,
Дзе астравы азёрныя маўчалі
I возера затойвала дыханне,
Калі рука мая ЯЕ руку кранала...
Дзе вецер узвіваў газет ашмоцце,
Дзе пад калонкай бразгацелі вёдры,
Дзе астравы азёрныя маўчалі...
Нідзе цяпер ЯЕ ўжо не сустрэць мне.
* * *
Не ведаю даўно,
які трамвай,
Адкуль і да каго ЯЕ прывозіць,
I, каб спаткаў, цяпер бы ўжо адрозніць
ЯЕ ад іншых і не змог, бадай.
Але калі ўспаміны цераз край
Нахлынуць раптам, сэрца замарозяць,—-
Я лёс прашу: які трамвай ні возіць
Цяпер ЯЕ — сустрэнемся няхай.
I хай усё, што стала ў нас былым,
Што расплылося, нібы ў небе дым,
На момант зноў жывую плоць набудзе.
Жыве ў нас памяць, што там ні кажы,
Дапамажыце нам сустрэцца, людзі,
Трамвай, спаткацца нам дапамажы.
2
Трэці трамвай —
юнацтва маё,
Каханне маё —
трамвай.
Хіба ты ўсё і пра ўсіх забываеш?
Што ж ты
не дапамагаеш?
Коціцца, грымкае, звоніць трамвай:
— Я забываю — і ты забывай,
Усё забывай, што з табой ні здараецца!
Не забываецца...
Дзе,
на якім мне прыпынку чакаць?
Трэці трамвай,
Парай, падкажы...
Столькі людзей, для якіх я чужы,
Што немагчыма каханых губляць!
Ды і сярод найбліжэйшых табе
У час, калі дробязна любую страціш,—
Жывеш, нібы на тваім ілбе
Выпалена пракляцце.
Дробязна страціў я...
Дробязна жыў...
Трэці трамвай,
дапамажы!
3
Вынес трамвай ЯЕ.
На! Сустракай!
Вынес, нібы апаліў.
Што ж ты зрабіў са мной,
Трэці трамвай!
Што ж ты зрабіў?
Можа,
ты вынес зусім не ЯЕ?
Можа,
ЯНА не ТАЯ?
Бачыш: зусім не пазнае.
Нават не ўспамінае.
Бачыш ты, карнік!
Яна не адна!
Бачыш:
вунь з тым.
Што ты звоніш і скачаш?!
Бачыш:
яго абдымае яна!
Бачыш?!
— Бачу,— прагрымкаў трамвай,—
і павер,
Дружа мой, гэта не здрада.
Тое сапраўднае ў нас, што цяпер,
А што было, тое ўжо не сапраўднае.
Людзі ўваходзяць,
Выходзяць з мяне —
і забываюць.
Хіба мне хто п ры сустрэчы кіўне!
Не,
не ківаюць.
Хай іх. Мне што?
Я жалезны трамвай.
Усе забываюць — і я забываю.
Але бывае, што нават трамваю
Трэба, каб нехта яго ўспамінаў.
Хай наша памяць — сляды на вадзе,
Хай немагчыма помніць глыбока,
Ды немагчымей,
калі адзінокі
Нехта з трамваяў ці нехта з людзей.
Так што, лічы, я цябе зразумеў,
Сам бы ўцякаў ад нудоты сабачай...
Каб не па рэйках хадзіць умеў,
Толькі б ты,
Дружа,
мяне тут і бачыў.
Але ўспаміны ты
лепш не кранай,
Усе забываюць — і ты забывай.
Усё забывай,
дзе і што ні здараецца!
Не забываецца...
Трэці трамвай...
* * *
Усё больш сяброў — і менш...
Такая справа...
I зойме раптам адзінота дых,
I ты вярнуць хацеў бы нават тых,
Каго вяртаць даўно не маеш права.
Як на слупах пажоўклыя аб'явы,
У памяці размыты твары іх,
Былых каханых і сяброў былых;
I іх вяртаць — балючая забава.
Яны прайшлі, я к вёсны альбо зімы,
Яны ў трамваях пралятаюць міма,
Ніхто з іх нават не зірне назад,
Ніхто не скажа, хто ў тым вінаваты,
Што ўсе мы неяк прадчуваем страты,
Але ніяк не пазбягаем страт.
Перейти на страницу:
