Напярэймы жаданьням
Напярэймы жаданьням читать книгу онлайн
„Збор твораў” Уладзімера Дудзіцкага выходзіць у сьвет упяршыню. Падрыхтаваныя пры жыцьці аўтара два зборнікі „Песьні і думы” і „Напярэймы жаданьням” загінулі. Нават невядома, якія вершы ўключыў паэт у кожны з названых зборнікаў. Прапанаваная чытачу кніга аб’ядноўвае ўсе мастацкія друкаваныя і ненадрукаваныя творы Уладзімера Дудзіцкага, якія на сёньняшні дзень вядомыя рэдактару. Творы Ул. Дудзіцкага падаюцца храналягічна, датуюцца паводле аўтарскай вэрсіі. Час напісаньня некаторых вершаў удакладняўся з улікам публікацыяў і кантэксту. Недатаваныя творы акрэсьліваліся ў часе толькі ў адпаведнасьці з кантэкстам. Калі твор мае некалькі рукапісных варыянтаў, друкуецца той, у якім ёсьць зробленыя аўтарам зьмены і выпраўленьні, або, на думку рэдактара, больш дасканалыя. Калі твор мае рукапісны і друкаваны варыянт, перавага аддаецца публікацыі. (Ад рэдактара, фрагмант)
Внимание! Книга может содержать контент только для совершеннолетних. Для несовершеннолетних чтение данного контента СТРОГО ЗАПРЕЩЕНО! Если в книге присутствует наличие пропаганды ЛГБТ и другого, запрещенного контента - просьба написать на почту [email protected] для удаления материала
абдымае чужыя сьцягі, —
тройчы сьлёз сваіх горкіх выпі ты,
каб ня ўпасьці пласьмя ад смагі.
1933-1934
На небе — зоры й месяц. За вакном —
пажар рабінавы... І мне здаецца,
што, чэшучы ручайкі валакна,
у сенцах маці неўзабаве азавецца.
«...Ці мала працы ўсякай на таку,
а ты штодня на гэтыя вячоркі...»
Як запаведзь, на зломаным вяку
трымаю ў сэрцы матчыну гаворку.
1933-1934
Зь першых вершаў
1
Каму-ж паскарджуся і напішу,
як не табе і не сабе самому?
Пра ўсё: чым жыў, жыву і што нашу
па сьвежых сьцежках пералому —
раскажа верш праўдзівы мой. Душу
раскрыў яму на зайздрасьць часу злому:
мой супакой часовы у бядзе,
мо’ ён да ладу думкі давядзе.
2
Цяпер і я пазнаў сваю віну:
стаіць перад вачыма чорнай плямай...
Ня выкуплю, напэўна, ня міну
учынку грэшнага...
Да сьмерці самай
на грудзі ўпаў цяжар такі... Крану —
тужэй сьціскаецца: на моцны клямар
прымкнула дні праклятая віна,
і цяжка выбрацца душы на шлях відна.
1933-1934
Маўклівасьць дум
Песьні выгнаньня
Бывае так, што думаеш адно,
на справе — іншае і не такое
насустрач вынікне, і так яно
душу і сэрца непакоіць.
Стаіш на ростані —
маўклівасьць дум,
і песьні прарастаюць плачам;
няўжо спачыну, ласкі не знайду
і сэрца блізкага і любага ня ўбачу?
О, не, ня верыцца...
Навошта сум?
Я крокі новага выразна чую,
убачу край і родную красу,
і стрэча гэтая да сьлёз расчуліць.
І зноў я буду там,
дзе медзі бродзіць шум
абветранага восеньскага лісьця,
аддам сябе і кволую душу,
як не даваў раней яе, калісьці.
Сібір, 1934
Гады крылатыя
Гады крылатыя, юнацкія гады,
як зыбкі цень, мільгнулі, і ня стала...
Гавораць мне, што я немалады,
што ўжо даўно сустрэла мяне сталасьць;
што скроні бель абходзіць, серабрыць
смоль валасоў няпрошаная госьця,
што і каханьне ў сэрцы не гарыць,
калі няма у сэрцы маладосьці;
што стар мой твар, і страчанай красы
не аднавіць, ня стрэць яе вачыма;
што дзесьці ёсьць на сьвеце нейкі сын
і што кахаю... сотую дзяўчыну...
Няхай сабе.
Я-ж ведаю, сябры,
што ёсьць мана і праўда ёсьць на сьвеце,
і калі тлее іскра, не гарыць,
гатоў яе разьдзьмухаць злосьнік-вецер...
Гады крылатыя, юнацкія гады,
як зыбкі цень, мільгнулі, і ня стала.
... Ў жыцьці ня суджана быць двойчы маладым,
калі ўжо вандруе дзесьці старасьць.
1937
На папялішчы руж
С. А-ку
Пачаў ды хутка змоўк.
І сэрцу прыкра гэтак.
Палескіх песьняў шоўк —
пялёсткі першых кветак —
крывёю тлум затоўк,
і песьня не дапета...
На папялішчы руж
расьце чырвоны вехаць...
Адважся і паруш,
крані знарок ці нехаць:
зірне пярэсты вуж —
ні думак і ні сьмеху...
Куды пайсьці? І як
ушчунуць гора роскат?
Сьцігуе сьлед хіжак
на могільніку костак...
Халодны бляск нажа
сьвіціцца ў зрадзе лёстак...
Зіхцяць «Смарагды кроз»
на сьцежках долі карнай.
І сум бэнгальскіх рос
над вуліцай Гарбарнай
п’е чару горкіх сьлёз
із поўсьці ночы хмарнай...