Рыба i iншыя (на белорусском языке)

У нашым пакоi Вiцю неяк пачаставалi пластачкаю сала са зробленым з газетнага фотаздымка выразным адбiткам Брэжнева. Нашчадак каралеўскiх кухмiстраў паклаў сала з партрэтам на хлебную лусту i, не сашкрабаючы генсека, з годнасцю зжаваў, але замест дзякуя паабяцаў, што наступнага разу ўсiх закладзе i нам прышыюць палiтыку.

Узяўшы шэфства над Канапацкiм, Вiця Кiшко выхаваў вучня, што перасягнуў настаўнiка - калi не ў чарнiльных подзвiгах, дзе iснаваў парытэт, дык, прынамсi, у картах, бо Юлiку ўдалося выйграць у Кiшко абое ягоных штаноў. Адыграўшы адны штаны, Вiця затаiўся i чакаў дня помсты.

Гэты дзень надышоў разам з днём стыпендыi, калi Юлiк вярнуўся каля паўночы ў iнтэрнат, вiдавочна не дабраўшы нормы.

- Ёсць гара? - запытаўся ён у Вiцi Кiшко.

- Трымаем, - наструнiўшыся, адказаў той.

Юлiк выцягнуў з кiшэнi скамечаныя грошы.

- Схавай смецце, - з годнасцю, вартай сярэднявечных продкаў, прамовiў Вiця i выставiў свае ўмовы: - Прабяжыш галяком да жаночага душа i назад - стаўлю тры фугасы.

- Не п....?

- Гадам буду! - Кiшко абражана выцяў сябе кулаком у грудзi.

Юлiк не вагаўся, адно папрасiў дазволу прыкрыцца ручнiком. Iнтэрнатаўскi ручнiк быў не нашмат большы за фiгавы лiсток, прыкрыцца iм можна было толькi з аднаго боку, i Вiця лiтасцiва згадзiўся. Канапацкi, вiдавочна, разлiчваў на тое, што ўжо позна i па калiдоры другога паверха да жаночага душа можна прамчаць, нiкога не сустрэўшы. Ён скiнуў кашулю з порткамi i, застаўшыся ў плаўках, загадаў Вiцю паказаць вiно. Той паставiў на стол тры цёмна-зялёныя фугасы "Агдаму".

Юлiк сцягнуў плаўкi i прымерыў ручнiк, якi, каб абкруцiць вакол магутных Юлiкавых клубоў, трэба было падоўжыць разы ў тры.

- Чакай, - зычлiва спынiў Кiшко, калi Канапацкi ўзяўся за дзвярную ручку. - Глынi для натхнення. - Ён пасунуў да Юлiка адзiн з фугасаў.

Пакуль Юлiк здзiраў полiэтыленавы корак i каўтаў вiно, падступны Вiця вiхурай праляцеў па калiдоры, стукаючы ў дзверы i паведамляючы, што Канапацкi целяшом пабяжыць у жаночы душ.

Калi Юлiк, трымаючы перад сабою ручнiк, ступiў у калiдор, той быў поўны. Падыходзiлi людзi з iншых паверхаў. Да гонару Канапацкага, ён не разгубiўся. Набраўшы поўныя грудзi паветра, ён набычыўся i з дзiкiм крыкам: "Ну, кенты, бля, трымайце мяне!" рынуў наперад.

А сталася так, што ў душавым пакоi, куды пад улюлюканне гледачоў з тарпеднай хуткасцю iмчаў Юлiк, мылася якраз згаданая раней Вера Кропелька. Дакладней, не мылася, а ўжо надзявала на свае распараныя вабноты махровы халацiк, каб адчынiць дзверы якраз у той момант, калi да iх на поўным разгоне, згубiўшы па дарозе выратавальны ручнiк, падлятаў аматар "Агдаму".

У наступнае iмгненне iнтэрнат пачуў роспачнае Верчына верашчанне. Сказаць Юлiку, што яна будзе належаць толькi мужу, Кропелька ўжо не паспела: закацiўшы пажаўцелыя ад жаху вочы, яна цiха аб'ехала па сцяне на брудны лiнолеум.

Дзiўна, але пасля паўночнага забегу Канапацкага з iнтэрната не выселiлi. Яго ўратавала здабытая праз каханку-медсястру даведка, што пад час сесii ён ператамiўся i часова з'ехаў з глузду.

Наогул забег пайшоў Юлiку на карысць. На апошнiм курсе ён здолеў зменшыць дозы i ажанiўся з дачкою прарэктара полiтэхнiчнага iнстытута. У вынiку зрабiўся аспiрантам, нешта абаранiў i неўзабаве паўстаў перад намi ў iпастасi рэспектабельнага выкладчыка навуковага камунiзму ў цесцевай ВНУ. Аднаго разу, калi сентыментальнасць у чарговы раз занесла мяне ў сцены аlma matеr, у калiдоры я сустрэў Юлiка ў сiнiм з iскрынкаю гарнiтуры-тройцы. Паглядзеўшы на ягоны скураны дыпламат на замках з шыфрам, я мiжволi адзначыў, што туды можна лёгка схаваць фугасаў шэсць "Агдаму". Маё бяскрыўднае пытанне наконт таго, калi, паводле ягонае навукi, мы пабудуем светлую будучыню чалавецтва, Юлiку настолькi не спадабалася, што я сфармуляваў наступнае: цi прабегся б ён у чым мацi нарадзiла па нашым пятым гiстфакаўскiм паверсе ад жаночай да мужчынскай прыбiральнi за скрынку каньяку.

- Пайшоў ты на х... - прыцiшана адрэзаў выкладчык навуковага камунiзму...

Цяпер мне здаецца, што забег галяком да жаночага душа - неабходны этап у кар'еры любога выкладчыка навуковага камунiзму. Такiя подзвiгi не мiнаюцца марна.

Трэба сказаць, што жыццё ў Канапацкага пасля яго сустрэчы з распаранай Верай Кропелькай склалася значна больш удала, чым лёс Юлiкавага суседа па пакоi Артура Завалiшына пасля рандэву з выкладчыцай гiсторыi сярэднявечча Русаковай.

Неяк у зiмовую сесiю Арцiк здаваў ёй залiк адным з апошнiх. Маладая дацэнтка паглядзела на рослага бландзiна са значком першаразраднiка на штрыфелi, потым задуменна зiрнула ў вакно, за якiм гусцела бэзавае сутонне, i, распiсаўшыся ў залiкоўцы, папрасiла студэнта правесцi яе дахаты, бо жыла ў слабаасветленым мiкрараёне.

У слабаасветленым мiкрараёне нядаўна разведзеная дацэнтка ўзяла Арцiка пад руку i не адпусцiла ўжо да самых дзвярэй кватэры, за якiмi перад студэнтам узнiк спачатку каньяк, а затым i выкладчыца - ужо ў нечым эфiрна-празрыстым.

Другi акт здачы залiку прайшоў настолькi паспяхова, што Завалiшын пачаў днямi не з'яўляцца ў iнтэрнаце, насiць мадняцкiя кашулi i курыць "Mаrlbоrо". На ўсе роспыты ён, як i было загадана, адказваў, што знаходзiцца на спартовых зборах.

Аднак шчаслiвы ўдзельнiк збораў, у якога ўжо нiколi не павiнна было ўзнiкнуць праблемаў з вывучэннем гiсторыi сярэднiх вякоў, на жаль, не збярог свайго шчасця. Ён распiўся, пахвалiўся сябрам спартовымi поспехамi i пачаў дазваляць сабе выказваннi накшталт: "Пайду я сваю старушку трахну".

Зайздроснiкi i зласлiўцы зрабiлi сваю справу. На экзамене ў дацэнта Русаковай Арцiк адхапiў такi непахiсны дваяк, што так i не здолеў пераздаць курс нi сваёй "старушке", нi камiсii, а таму апынуўся спярша на завочным аддзяленнi, а потым i ўвогуле кудысьцi запаветрыў.

Нядаўна адзiн наш былы аднакурснiк нiбыта апазнаў Завалiшына ў верхаводзе рэкецiраў, што адбiралi даляры ў суайчыннiкаў на польскiм баку мяжы. Калi гэта сапраўды быў колiшнi спецыялiст па гiсторыi сярэднявечча, дык на сваёй слiзкай сцежцы ён мае выдатную магчымасць раней цi пазней сустрэцца з падпалкоўнiкам беларускай мiлiцыi Вiктарам Кiшко, якi, па чутках, сваю другую зорку атрымаў за паспяховую барацьбу з тымi, хто напрыканцы васьмiдзесятых размахваў на пляцах бел-чырвона-белымi сцягамi i змагаўся з навукаю, якую выкладаў Юлiк Канапацкi.