Stawka Wiiksza Niz Zycie Tom – I

– Widziałeś tego na korytarzu?

– On leży w głębi – rzekł Kloss – nie zwróciłem na niego uwagi, nie podchodziłem zresztą do niego.

– To on!

– Kto? – zapytał Kloss.

– On – powtórzyła Ewa. – Ten Niemiec z samochodu. Inżynier Kruck.

Gdy przycisnęli ich do ziemi – opowiadała szybko -ona z Kruckiem mieli wycofać się do leśniczówki. Nie zdążyli. Spod lasu wyskoczyło paru SS-manów. Jeden z nich rzucił granat. Wybuchł tak blisko, że myślała, że Kruck nie żyje. Potem Lis zlikwidował SS-manów celną serią, a ona dopadła lasu. A okazało się, że Kruck przeżył. Znalazł go ten chłop i przywiózł tutaj.

– Co się stało z dokumentami Krucka? – zapytał Kloss.

– Nie wiem – powiedziała. – Ten Niemiec mnie poznał.

Kloss poczuł, jak bardzo jest zmęczony. Przez chwilę wydawało mu się, że z tej sytuacji nie znajdzie już wyjścia. Wszystko, dosłownie wszystko sprzysięgło się przeciwko nim.

9

Von Kruck odzyskał znowu przytomność. Zobaczył nad sobą lekarza, wiedział na pewno, że to jest lekarz, młody mężczyzna, którego już pamiętał, a właściwie zdawało mu się, że pamięta. Mówił z trudem, każdy ruch sprawiał mu ból. Chciał się podnieść i natychmiast opadł bezwładnie na poduszkę.

– Nazywam się Johann Kruck – szeptał. – Proszę zawiadomić władze niemieckie…

Kowalski słuchał uważnie. Zbadał puls chorego, potem położył mu dłoń na czole.

– Proszę zawiadomić władze niemieckie – powtórzył Kruck. – Czy pan rozumie, co mówię?

– Rozumiem – odpowiedział Kowalski. -Jutro zawiadomię. – Znał niemiecki, ale rzadko posługiwał się tym językiem.

– Zawiadomić trzeba szybko – mówi Kruck. – Jeśli pan tego nie zrobi… To obowiązek. Ta dziewczyna… -dodał.

– Jaka dziewczyna? – zapytał Kowalski.

– Pan jest lekarzem – szeptał Kruck. – W tym mieście są Niemcy. Prawda? Niemcy?

– Tak – powiedział Kowalski. Kruck odetchnął z ulgą.

– Wieziono ją korytarzem. Była ranna… Kowalski milczał.

– Była ranna – powtórzył Kruck. -Ja wiem. – Zamknął oczy, ale Kowalski wiedział, że nie śpi. Na korytarzu trwała cisza. Potem pod piątką znowu rozkaszlał się chory, a z operacyjnej dobiegły przyciszone głosy rozmowy. Kowalski wstał ł wyszedł na dziedziniec. Było ciemno i pusto. Tylko z dyżurki przez niedokładnie zamknięte okno przebijało wąskie pasmo światła. Kowalski stanął w bramie. Ulicą przechodził patrol żandarmerii. Co dzień o tej godzinie tędy przechodzili. Kowalski odwrócił się i zobaczył w drzwiach szpitala sylwetkę kobiecą. Krystyna? Klara? Klara – pomyślał. – Krystyna jest niższa. Siostra stała chwilę na progu; dostrzegła go może w bramie? Gdy portier wytoczył się ze swej dyżurki, już jej nie było.

Kowalski nie mylił się. To była Klara. Wróciła na korytarz, przystanęła przed drzwiami dyżurki, w której Kloss rozpoczął już zapewne przesłuchania, i po chwili weszła do operacyjnej. Ciała Welmarza już tu nie było, wynieśli je do kostnicy.

Przy oknie stał Wacław. Odwrócił się gwałtownie, gdy zamykała drzwi za sobą.

– To ty – powiedział z ulgą. I potem dodał: – On mnie pewno zaraz wezwie.

Bał się. Klara popatrzyła na niego z litością, podeszła bliżej.

– Uspokój się – powiedziała.

– Słuchaj – szeptał – czy ten Niemiec naprawdę chce prowadzić śledztwo? Dlaczego robi to sam? On przecież nie jest z gestapo ani z żandarmerii?

– Sądzisz, że ich interesuje śmierć Polaka? Mogą nas wszystkich rozstrzelać… albo kogokolwiek uznać winnym.

– Jednak zaczął przesłuchania – powiedział Wacław.

– Bawi go to. – Klara usiadła na małym stołku i patrzyła w górę na twarz Wacława. – Byłeś na korytarzu – szeptała. -Wiesz, kto zastrzelił Stefana?

Chwilę trwało milczenie.

– Nie wiem – powiedział wreszcie.

– Wydawało mi się, że niezbyt go lubiłeś. Nie zaprzeczył. Patrzył na nią jak zwierzę złapane w potrzask.

– Nie bój się – szepnęła – ja też go niezbyt lubiłam. Milczeli. Wacław pochylił się nad nią, wyciągnął ręce, jakby chciał ją objąć.

– Zostaw – powiedziała Klara.

– Klaro, ty wiesz przecież, że już dawno…

– Nie chcę o niczym słyszeć…

– Nie wiadomo, co będzie z nami jutro – szeptał Wacław. – Może została nam tylko ta jedna noc.

– Nie boję się o siebie – powiedziała Klara. Wacław odszedł do okna.

– Wiem, o kogo się boisz. Boisz się o niego, o Kowalskiego.

– Tak – potwierdziła. Odwrócił się gwałtownie.

– Ten doktorek… – zaszeptał. – Dla tego doktorka mogłabyś nawet zabić…

W drzwiach stała siostra Krystyna.

– Wacław, wzywa cię ten niemiecki oficer – powiedziała. – Bądź ostrożny.

10

Krucka należało zlikwidować, nie istniało inne W wyjście. Czy agent von Rhodego wie już, kogo przywieziono do szpitala? Zastanawiające było jednak, że M-18 nie podjął dotąd żadnych prób zawiadomienia von Rhodego. A nie podjął na pewno, bo gdyby von Rhode wiedział cokolwiek o Krucku i Ewie, zjawiłby się natychmiast w szpitalu. M-18, kimkolwiek był, zachowywał się dziwnie bezczynnie.

A może Welmarz był szpiclem Rhodego? Kloss postawił sobie to pytanie i po zastanowieniu odpowiedział negatywnie. Nikt z podziemia nie likwidował bez wyroku; trzeba było zresztą szaleńca, żeby wykończyć agenta niemieckiego niemal w obecności niemieckiego oficera. A gdyby właśnie szaleniec? Niemożliwe. Wszyscy zachowywali się normalnie, nawet zbyt spokojnie i obojętnie, jakby śmierć Welmarza nikogo z nich nie dotknęła. Czy naprawdę nikogo?

Jakie stosunki łączyły na przykład zabitego z Wacławem Stokowskim? Razem pracowali, musieli o sobie sporo wiedzieć… Ten Wacław wydaje się jednak podejrzany. Kloss spojrzał na jego ręce, drżały, i felczer ukrył je natychmiast w kieszeniach. Odpowiadał na pytania powoli, Kloss oczywiście rozumiał, że jeśli ten młody człowiek jest uczciwy, nie powie nic istotnego oficerowi niemieckiemu. Nie wierzył natomiast, by M-18 umiał w rozmowie w cztery oczy ukryć swą współpracę z Niemcami. Tylko jeden człowiek nie powiedziałby Klossowi, że jest agentem von Rhodego; tym człowiekiem był doktor Kowalski.

– W momencie strzału – powtarzał po raz drugi Kloss – był pan na korytarzu?

– Tak.

– Co pan robił, gdy padł strzał?

– Siedziałem przy chorym.

– Musiał pan się odwrócić, to przecież instynktowne, i zobaczyć, kto wybiega z operacyjnej…

– Nie odwróciłem się – powiedział Wacław. Kloss wybuchnął śmiechem.

– I pan sądzi, że ktokolwiek w to uwierzy? Myśli pan, że z Niemców można robić idiotów? Istnieją tylko dwie możliwości – Kloss nie spuszczał wzroku z twarzy Wacława – albo pan zabił, albo wie pan, kto zabił.

Wacław milczał.

Wie, musi wiedzieć – pomyślał Kloss. – Kogo osłania? Jeśli kogokolwiek osłania przed oficerem niemieckim, jest uczciwym chłopem. Nie może przypuszczać, że broni niemieckiego szpicla.

– Wstać! – krzyknął.

Wacław podniósł się z trudem. Kloss obszukał mu kieszenie, nie znalazł nic oprócz kenkarty.

– Pan zabił – powiedział.

– Nie! – krzyknął Wacław.

– Proszę siadać. Proszę mi teraz powiedzieć, kto pierwszy pojawił się na korytarzu po strzale?

– Wszyscy jednocześnie – szepnął Wacław.

– Ktoś był jednak pierwszy? Niech pan sobie dobrze przypomni.

– Chyba doktor Kowalski – szepnął.

– A potem?

– Siostra Klara i pan niemal jednocześnie.

– Więc ostatnia była siostra Krystyna, tak?

– Tak – powiedział Wacław.

To już było coś. Ten chłopak zaczął wreszcie mówić. Kloss chciał teraz wiedzieć, jakie stosunki łączyły Stefana z Klarą i Krystyną. Uchwycił szczególne drżenie głosu, gdy Stokowski mówił o Klarze. Potem student medycyny powiedział, że Krystyna była kochanką Stefana. Żyli ze sobą – tak powiedział.

Informuje jednak oficerów niemieckich – myślał Kloss. Poczęstował go papierosem i zdobył się nawet na uśmiech.

– To wszystko – oświadczył. – Przesłucha pana jeszcze major von Rhode. – I dodał: – M 18.