Леанiды не вернуцца да Зямлi (Нельга забыць)
На нашем литературном портале можно бесплатно читать книгу Леанiды не вернуцца да Зямлi (Нельга забыць), Караткевіч Уладзімір Сямёнавіч-- . Жанр: Классическая проза. Онлайн библиотека дает возможность прочитать весь текст и даже без регистрации и СМС подтверждения на нашем литературном портале bazaknig.info.
Название: Леанiды не вернуцца да Зямлi (Нельга забыць)
Дата добавления: 15 январь 2020
Количество просмотров: 319
Леанiды не вернуцца да Зямлi (Нельга забыць) читать книгу онлайн
Леанiды не вернуцца да Зямлi (Нельга забыць) - читать бесплатно онлайн , автор Караткевіч Уладзімір Сямёнавіч
У сярэдзіне XIX ст. рускі афицэр Юры Гораў, рызыкуя жыццём, дапамагае жонцы беларускага паўстанца Усяслава Грынкевіча даставиць загад аб памілаванні яе мужа. Праз сто гадоў іх нашчадкі сустракаюцца ў Маскоўскім літаратурным інсцітуце. Узнікае каханне, афарбаванае рамантыкай і сувяззю пакаленняў…
Першая публікацыя раману адбылася ў часопісе «Полымя» ў 1962, пада навязанай рэдактарамі назвай "Нельга забыць", а першая кніжная — толькі ў 1982 г.
Внимание! Книга может содержать контент только для совершеннолетних. Для несовершеннолетних чтение данного контента СТРОГО ЗАПРЕЩЕНО! Если в книге присутствует наличие пропаганды ЛГБТ и другого, запрещенного контента - просьба написать на почту [email protected] для удаления материала
Перейти на страницу:
Р а з д з е л XII
ПЛОШЧА МАЯКОЎСКАГА
Брыдкi, халодны асеннi дзень.
Таксi прыцiшаюць бег.
Над горадам неба, як шэры цень,
Над горадам мокры снег.
Снег на карнiзах бялее палоскамi,
Снег ляжыць на плячах Маякоўскага.
Мокры снег,
Мокры снег,
Мокры снег
Растае на асфальце, на газонах ляжыць,
Шэры асфальт i сiвы газон.
Мне да болю, да болю хочацца жыць,
Хочацца жыць,
Хочацца жыць,
Як не хоча снег,
Як не хоча трава,
Як не хоча бронзавы — ён.
Снег зiхацiць на апушчаных веях,
Без капялюха iду, бы ў сне,
А ў валасы мае вецер вее
Мокры, мокры снег.
Мокры снег.
Снег.
I
Любая, помнiш?
Была вясна.
(Вясна? На гэтай зямлi?)
На машыну проста ляцела сасна,
Ў неба ўзняўшы крылле галiн,
I клаксона гук абуджаў лясы,
Iх празрысты зялёны дым,
I была паўсюль неабдымная сiнь:
I ў небе, i ў сэрцы маiм.
Ап'янелы ад паху пралесак шафёр
Мог зблытаць дарогу з ракой.
Нават дрэвы цягнулi галiны да зор,
Нават пні гублялі спакой.
I чакалi нас тысячы гарадоў,
З мiльёнам людзей i слоў,
З белымi вежамi, з пенай садоў,
З золатам купалоў.
I чакала нас на лугах цiшыня,
Месяц, адбiты ў вадзе,
Белыя песнi, што цiха звiняць
У вушах дарагiх людзей.
I ты мне была, як святло на вадзе,
Як подых, як верш, як хлеб.
Дзе мне было на рукi глядзець?
Я кахаў, - а значыць, аслеп.
Боль шчаслiвы сэрца маё звязаў.
Лёгка жыць было на зямлі.
. . . . . . . . . . . . . .
Я нічога, нічога табе не сказаў,
Побач суседзі былі.
Развітанне. Зноў горад. I зноў агні.
Бязладны гоман сяброў.
I хутка мы будзем зусім адны,
Паасобку ў цемры дамоў.
— Ну скажыце што-небудзь. Горад у сне.
Хвіліна — і сам-насам.
— Калi-небудзь заходзьце дамоў да мяне,
Метро "Маякоўская".
Там…
О, як лёгка май у палон бярэ!
Хто паверыць, што ён адзвiнеў?
Я не з тых, я прыйшоў да родных дзвярэй,
Я прыйшоў да самых родных дзвярэй,
I тут
Забілі мяне.
II
На вуліцы неба, як пыльнае шкло,
Снег мокры дае і дае.
Бегчы, бегчы, бегчы трэба было,
Бегчы прэч ад яе.
Як я мог не заўважыць,
Што пралеска другому цвіце?
Як я мог не заўважыць
Пярсцёнка на тонкай руцэ?
Як я мог не заўважыць,
Што розны нам шлях у жыцці?
Як я мог не заўважыць?
Не заўважыў!!!
Плаці!
Зноў перон.
У дальнім яго канцы
Жалеза, цэгла, бетон.
Рамонт.
Нержавеючую сталь
I тую здаюць у рамонт.
А сэрца маё не сталь, не бетон, —
Ад пяшчоты трапеча і мук.
Як гільяціна, дзверы ў вагон:
Мёртвы, халодны стук…
Блытаніна дратоў.
Вагоны мільгаюць,
Абыякавы ляск,
Агні, агні.
Пасажыры ў вокнах
Сябе разглядаюць:
Больш нікога ў жыцці не бачаць яны.
Дратоў блытаніна.
Вагоны. Вагоны.
Часам нейкі далёкі вой…
Дзе ж ты, дзе ты, зямля зялёная
З белаю-белаю песняй сваёй?
III
Уначы плыве папяросны дым,
Я сам-насам з кялiхам вiна.
Ў мяне размова мужчынская з тым,
Каго кахае яна.
— Сигареты?
— Дзякуй, куру «Беламор».
— А в Минске?
— "Нёман" куру.
— Закуры маіх.
— Закури моих.
— Дзякуй.
— Благодарю.
— Прости мне, братец.
— Даруй мне, браток.
— Крепкий.
— Ды й твой не трава.
Каб ты спазнiўся на пару год,
Я б цябе не пашкадаваў,
Як ты мяне. I значыць, язык
Мне замкнуць і цягаць з сабой.
— А я, ты знаешь, просто привык,
Что она всегда со мной.
— Чуеш, не смей,
Ты аб гэтым — не смей,
Ты проста кахай i жывi.
Нiхто на свеце,
Дальбог,
Ніхто
Не варты большай любвi.
Кахай яе,
Да скону кахай,
I ў радасцi i ў журбе.
Калi ты паспрабуеш яе не кахаць,
Я проста заб'ю цябе.
— Как же тебе?
— Пражыву адзін.
Але помні:
Кахай і маўчы.
Нельга крыўдзіць рускіх жанчын.
— А белорусских мужчин?
— А мы такія ж, як на Русі:
П'ём гарэлку і лаемся ўсмак.
I любім цягнуць, і любім касіць.
I любім працу. Так.
I верым сэрцу свайму ўвесь час,
I любім кахання дары.
I калі пакрыўдзяць каханыя нас, —
Мы з хвалою ідзём на крыж:
Ave, Regina,
Ззяй між людзьмі
Тысячы тысяч вякоў,
Аvе, родная,
На, вазьмі,
Гэта самы моцны з цвікоў.
IV
Ноч прыйшла на змену гэтаму дню.
Я ў пакоi ўседзець не мог.
Ззянне неонавага агню.
Плошча.
Канец дарог.
— А мы такія ж, як на Русі.
Як сказаць мне хапіла сіл?
Я мог табе і ёй нахлусіць,
Але ночы нельга хлусіць.
Маўчы.
Маўчы хоць тысячу год.
Чуеце?
Я маўчу.
Я пальчатку разам з суставамі — ў рот,
Каб брэху ніхто не пачуў.
На плошчы ціха ўмірае крок.
Нiкога iм не кранеш.
I слёз няма, і ў глотцы камок,
I лепей памерці мне.
Я стаю каля цяжкіх тваіх дзвярэй.
Я хаджу пад цёмным акном.
I вось у аблогу мяне бярэ
Садовае кола агнём.
Падступае бліжэй, і бліжэй, і бліжэй:
"Мы сябры, павер нам, павер.
Здавайся! Чуеш, здавайся нам…
Тысячам цёплых кватэр.
— Я не горшая, вер,
Пабудзь са мной…"
— Пакiньце!
Таму, што мяне
Цягне акно хаты адной.
I цемра ў гэтым акне.
Перейти на страницу:
