Gravitavio «Carido»

Li ĉagrenigite balancis la kapon. Kraĉis al la fingro kaj foliumis ankoraŭ unu paĝon. Ili foliumiĝis ne flanken, sed supren.

— Vi ankaŭ eldiris dubon pri eblo konstrui justan socian ordon en unu aparta Virico?

Tiel damni bolŝevistojn kaj tiel ripeti la plej frenezajn iliajn idiotaĵojn…

— Eldiris, — kiel Giordano Bruno, konfirmis mi.

Li enŝovis la notlibreton reen en la poŝon kaj faris per la mano senesperan geston: se tiel, nenion eblas fari.

— Vi atencas al ĉefaj sanktaĵoj de la popolo, — diris li kun mola riproĉo. — Vi subfosas ĝian kredon je denaska bonkoreco de rusa nacia karaktero kaj ĝia certeco pri morgaŭo. Vi devos veturi kun ni.

Ni eliris el la domo. El fenestroj oni gapis, kelkaj eĉ platigis nazojn je vitroj. Juna patrino, montrante al mi per la fingro, ion arde klarigis al sia knabeto, tuj forgesinta pri sia ludila lokomotivo: se vi malbone kondutos, al vi okazos samo. Ni aliris la ŝarĝaŭton. Dimĉjo kun plezuro fumis, sidante sur ŝtupeto; ekvidinte nin, li forturniĝis kaj, penante ne rigardi al mi, ekstaris, per fingroklako forĵetis cigaredstumpon kaj ekrampis en la kajuton.

— En la karoserion, — nelaŭte ordonis la unua metanko.

En la karoserio mi lokiĝis kun la dua — tiu, kiu ŝercis. La unua eksidis al Dimĉjo, en la kajuton.

Freneze muĝante pro streĉo, la ŝarĝaŭto ekskuiĝis laŭ vojsulko, ŝprucante fontanojn de koto kaj preskaŭ renversiĝante sur aparte krutaj terbuloj. Ĉe vojturno ni malavare superverŝis onklinon Avdotjan, kiu streĉege trenis laŭ bula kota vojrando plenan je mono ĝardenan ĉareton — juĝante laŭ la direkto, ŝi iris en la panvendejon, tute vane iris. Likva koto per ŝmacaj bovaj platkukoj falis sur senorde faligitajn unu sur alian paketojn da monbiletoj.

— Avdotja! — kriis mi, duon-sontube almetinte unu manplaton al la buŝo. — Pano jam antaŭ horo kaj duono finiĝis!

Ŝi eksvingis la manojn, kaj, kvazaŭ subhakita, sidiĝis sur teron.

Ni veturis preter senŝeliĝinta, kliniĝinta domo de milicio; sidiĝinte sur ŝtupeton antaŭ la enirejo, pri io vigle disputis serĝento en nova, sed jam ĉifita kaj eluzita uniformo de Fortoj de Gardado de Socia Ordo de Rusio, malavare ĉirkaŭŝutita per dukapaj agloj, ŝultrornamoj, trikoloraj flagetoj — kaj maldika popeto el preĝejeto, antaŭnelonge remalfermita post okdek jaroj da bolŝevista reĝimo. Sur tero apud la serĝentaj piedoj staris botelo — ŝajne, de viskio. Sendube, el novembraj donacoj. Iel tre simile ekrigardinte al la pretersaltanta ŝarĝaŭto, kaj poste ankaŭ al mi en la karoserio, la konversaciantoj, tamen, reagis diverse: la serĝento ekridetaĉis, lerte transĵetis glason el la dekstra mano en la maldekstran kaj minacis al mi per la fingro de la dekstra; la popeto, kompate kuntirinte la lipojn, balancis la kapon, kvazaŭ ĉagrenigite, zorgeme metis glason sur la ŝtupon kaj per larĝa gesto faris al mi krucosignon.

Ni alveturis al korto malantaŭ granda porkobreda bieno, kaj mi komprenis, ke espero malestas.

Ni haltis. Mi aliris randon de la karoserio, kaptis la barilon, sed la ŝerculo nelaŭte vokis el malantaŭe:

— Hej!

Mi lasis la barilon kaj rektiĝis, turniĝinte al li. Li, subridinte, batis mian vizaĝon. Per piedoj supren mi elfalis trans la randon de la karoserio kaj por sekundo, verŝajne, perdis konscion pro kontuzo de la nuko.

Mi rekonsciiĝis. Ekmoviĝis, penis turniĝi sur la ventron. Sukcesis. Kraĉante sangon, mi komencis ekstari sur la manojn kaj la piedojn; la manoj glitis en glacimalvarma koto. Mi klare memoras, kiel koto elpremiĝadis inter disigitaj fingroj. Ĉio fluis kaj ŝanceliĝis. Tiam mi ricevis baton sub la ripojn. Per boto, verŝajne. Lumo estingiĝis, kaj aero en la mondo denove por ia momento finiĝis. Kaj kiam mi denove povis spiri kaj vidi, ili jam estis enŝovantaj min en sakon. Ne dirinte eĉ vorton, eĉ ne plu batante, ili dronigis min en fekejo.

Kaj, jam sufokiĝinte en malluma malvasto de la sako, superverŝita de abomena likvaĵo, ekfluinta internen, mi komprenis finfine, kial la mondo, kie mi pasigis preskaŭ duonjarcenton, dum ĉiuj reĝimoj kaj virinoj estis por mi fremda.

Ankoraŭ unu senkapigita ansero ekflugis finfine en sian ĉielon.

Tristo estis tia…

Tia…

Tia tristo.

Plaŭd'-plaŭd'-plaŭd'. Sed kien plu? Aŭ — jam?

En la buŝo ŝvelis neelteneble abomena miksita gusto de putra vodko kaj likva merdo.

Mi eksidis sur la lito, mallevis la piedojn sur tapiŝon. El la spasme ektreminta stomako io elverŝiĝis en la buŝon; mi apenaŭ retenis, glutis reen.

En la dormoĉambro estis krepuske kaj senkolore. Malantaŭ larĝa venecia fenestro, duonkaŝita de kurtenoj, flagris grize decembra tago.

Mi revenis al «Otton» frumatene. Telegrafis neĉifritan depeŝon al MŜS: «La enketo estas finita. La antaŭtimoj ne konfirmiĝis. Ĉio estas eĉ pli komplika. Serioza problemo por tuta monda komunumo. Mi postulas senprokrastan kunvokon de la Sekureca Konsilio de UNo. Por plirapidigo de la proceduro mi petas klopodi antaŭ la caro pri kunhelpo. Trubeckoj. Hotelo «Otton», Munĥeno, Germana Imperio» .

Poste mi sendis analogian mesaĝon al la patriarko.

Poste mi leviĝis al von Kreuwitz kaj, preninte de li vorton de honoro, ke li silentos, ĝis mi ne faros raporton al SK, rakontis pri ĉio.

Von Kreuwitz fajfetadis tra la dentoj, poste kun forta misprononco diris «Tio estas ter-rura» — kaj, danke preminte mian manon, tuj foriris, por komunikiĝi kun Berlino kaj proponi subteni la iniciativon de Rusio pri urĝa kunvoko de SK.

Atinginte finfine mian apartamenton, mi prenis duŝon — unue tre varmegan, poste tre malvarman — kaj kuŝiĝis dormi.

En Alvico mi preskaŭ ne dormis, mankis tempo.

Kaj, dum kelkaj momentoj vere estadinte por Trubnikov lumporta estaĵo, mi vekiĝis en malespero kaj tristo.

Homoj, homoj, kion do vi faras…

Oni frapis la pordon, kaj mi eksaltis. Por ia momento ŝajnis, ke tio estas la metankoj.

Pro abrupta movo la stomako denove faris sovaĝan kapriolon.

Mi surĵetis ĥalaton kaj eliris el la dormoĉambro en la gastoĉambron. Diris:

— Bonvolu!

La pordo takte malfermiĝis duone, kaj oficisto de la hotelo, ridetante ĝis la oreloj, diris, ŝovinte en la fendon la kapon kaj pladeton:

— Korespondaĵo al via princa moŝto!

Ĉiuj jam sciis. Mi larĝe subskribis la depeŝojn per vera familinomo, kaj dum tri horoj, kiam mi dormis, pro penoj de, verŝajne, vestibla poŝtistino, la tuta etato estis informita, ke en ilia hotelo loĝas nekonate, en aspekto de korespondanto de «Pravda», rusa princo.

— Dankon. Metu sur la tablon, — diris mi, ekfumante. Sed la fumo min eĉ pli naŭzis. Mi haste estingis la cigaredon. Ne sidiĝante, komencis trarigardi la poŝtaĵon.

Jes, la hotelaj oficistoj havis kaŭzojn ekscitiĝi. La caro mem informis min, ke estas subskribita la ordono pri ordenado de mi per Andreo Unuevokita. Kaj aldonis kelkajn varmajn gratulajn frazojn. Kaj aldonis, ke, tute fidante mian senton de respondeco, li, ne atendante rakonton pri detaloj de la afero, jam interparolis kun la ĉefministro kaj la prezidanto de Dumo, kaj ili triope, komunikiĝinte kun la ĝenerala sekretario de UNo, tiel konvinke konversaciis kun li, ke tiu promesis organizi kunsidon de SK jam postmorgaŭ.

«Mi ĝojas pro vi, — skribis la patriarko, — kaj aliĝas al ĉiuj gratuloj, per kiuj oni vin jam verŝajne superŝutis. Mi senpacience atendas vian elpaŝon en UNo. Mi esperas, ke ĉiuj viaj agoj, inklude estontajn, servos kiel ekzemplo de komunisma etiko. Mi esperas pri baldaŭa persona renkontiĝo».

Kaj poste estis vasta fakso de Liza; ŝi preferis neglekti konvenciojn, kaj sendi la tekston malfermite, anstataŭ ol skribi leteron, kiu irus al Munĥeno dum ne malpli ol tagnokto kaj sendube jam ne trovus min ĉi tie. Mi pensas, la fakso vokis specialan intereson de la hotelaj oficistoj. Sed ni jam nenion timis.

«Saĉjo, kara mia, saluton, kiel mi ĝojas! Finfine venis de vi mesaĝo, ja ni ĉi tie tute elturmentiĝis. Dankon al Ivano Volfoviĉ, li tuj al mi telefonis. Kaj ni ĉi tie same havas okazaĵojn. Stanislava naskis iomete tro frue, ja estas unua nasko, kaj eĉ en tia aĝo (nur ne komprenu kiel aludon, ke ŝi por vi estas tro maljuna), — kvazaŭ pro simpleco enŝovis ŝi, — do, antaŭhieraŭ ŝi naskis du ĝemelojn, knabon kaj knabinon. Ĝoju kaj fieru. Estis sufiĉe malfacile, sed ĉio bonsukcesis. Kaj kiel mi preĝis por vi ĉiuj! Hieraŭ mi kun Paŭlinjo ilin vizitis. Ili estas tiaj bonaj! Kaj, honestan vorton, tiom similas al vi, ke mi eĉ envias. Saĉjo, ĉu, eble, ankaŭ ni iun nasku? Mi estas preta. Oni konstruas domon sur kvar anguloj, do, estu kvar. Aŭ ĉu vi jam la kvaran havas, nur mi kaj Stanislava ne scias? Mi ŝercas. Vi ja ĉion-ĉion al mi rakontis, ĉu? Paŭlinjo tiel serioze penis varti la etulojn, kaj ludi kun ili, kaj rigardis, kiel Stanislava mamnutras ilin. Sed ni, certe, dume ne diras al ŝi, ke ili estas viaj. Ĉi tie necesos ankoraŭ ion elpensi. Same kiel kun ilia familinomo. Kaj tiu strangulino, ĉu vi scias, kion ŝi elpensis? Ŝi nomis ilin per mia kaj via nomoj. Mi deziras, ŝi diris, ke vi ankaŭ en sekva generacio estu nedisigeblaj. Morgaŭ ili eliras hejmen. Kaj nun, pardonu, mi ne povas skribi plu — mi kuru al ŝi diri, ke vi retroviĝis, ja ŝi same maltrankvilis, kaj eble ankaŭ ŝi deziros skribi al vi du liniojn. Mi vin kisas, Saĉjo. Mi atendas vin. Mankas iu por konversacii, kaj mi vin ĉiam vidas en sonĝoj, mi eĉ vekiĝas pro tio, ke komencas ĝemi. Revenu plej baldaŭ. La edzino. P. S. Vin jam dum semajno atendas letero el Brazilo. Mi metis ĝin meze de la tablo, kaj ĉiun tagon forblovas polvon. Mi esperas, ke tio ne estas bombo?» Kaj tuj, en sekva linio, sed per alia skribmaniero — iomete neegala, evidente la mano ankoraŭ estas malforta: «Saĉjo, amata, saluton. Mi ĉiam sciis, ke al vi ĉio estos bone kaj sukcese, tial foje al mi estis eĉ abomene vidi, kiel vi ĉiuj maltrankvilas kaj sekretas. Tamen, mi vin gratulas — kaj vi gratulu min. Mi tiom dankas vin pro ili. Por tuta vivo. Tia feliĉa mi neniam estis. Nu, eble nur kiam vi min unuafoje brakumis-kisis, sed eĉ tiam malpli, pardonu. Ni vin atendas». Unue ŝi skribis «Mi», poste forstrekis grase, per du strekoj, sed ĝuste tiel, ke estu facile legebla tiu «Mi», kaj supre skribis «Ni». Mi subridis, sentante, ke mi preskaŭ ploras pro troa emocio. Tamen ŝi estas iomete afektema.

Mi legis — kaj la naŭzo trankviliĝis, kaj morta Trubnikov poiomete reviviĝis kaj iĝis mi.

Kion vi faras, homoj. Amikoj… sinjoroj, kamaradoj… fratoj kaj fratinoj… Ho dio, eĉ unu vorto en tiu kesto ne restis ne malhonorigita, ne sanganta!