Тарэадоры з Васюкоwкi (на белорусском языке)

"Падаруначак ад немцаў... Якасць бранябойная!.."

Мы з Явам так зiрнулi на яго, што калi б можна было паглядам спалiць чалавека, дык ад Бурмiлы засталася б толькi жменька попелу.

- Вас трэба было б неадкладна адвезцi дахаты альбо высадзiць тут жа, на полi, - сказала Галiна Сiдараўна. - Я не зраблю гэта толькi таму, што мы ўжо праехалi трыццаць кiламетраў i не маем права затрымлiвацца. Вы паедзеце з намi. Але ведайце - увесь калектыў асуджае вашы паводзiны.

Мы паднялi вочы - калектыў пазiраў на нас весела i ўсмешлiва. У калектыву быў добры настрой.

Калектыў хацеў спяваць.

Апусцiўшы галаву, мы сказалi:

- Мы больш не будзем.

Калектыў пасунуўся, i мы селi. I адразу ж, як па камандзе, у неба паляцела песня.

Мы з Явам iмкнулiся перакрычаць усiх - так старалiся.

Доўга мы ехалi - усе песнi, якiя ведалi, праспявалi па некалькi разоў. Тройчы спынялiся паесцi.

I вось нарэшце даўжэзны мост цераз шырачэнны Дняпро. А па той бок - высокi бераг i званiца выблiсквае залатой шапкай на кручы, а каля яе яшчэ залатыя шапкi скупiлiся - лаўра, а за ёй тырчыць высачэзная тэлевiзiйная вышка i грувасцяцца, налазячы адзiн на аднаго, будынкi - вялiкiя, шматпавярховыя... Кiеў! Прыехалi.

Прыгожы горад Кiеў! Прыгажэйшы за ўсе гарады, якiя я бачыў.

Сталiца!

- Значыць, так, - кажа Галiна Сiдараўна. - Машыну мы пакiдаем каля Палаца пiянераў i адразу на метро. Згода?

- Урра-а-а! - закрычалi ўсе. Усю апошнюю чвэрць у нашым пятым "Б" толькi й было гаворкi, што пра метро. Чамусьцi з усiх кiеўскiх цудаў нас найбольш цiкавiла метро.

Вось i цяпер усе ўзрушана загаманiлi.

Усе, акрамя нас з Явам. Мы заклапочана пераглядвалiся. Нам жа абавязкова патрэбна было прасачыць, што будуць купляць у Кiеве Бурмiла з Кнышом. Дзеля гэтага мы маглi пайсцi на любыя ахвяры. Але... няўжо мы праз iх не пабачым метро?

Але калi мы пад'ехалi да Палаца пiянераў i Галiна Сiдараўна засакатала, збiраючы нас каля сябе: "Глядзiце ж, каб нiхто не застаўся, каб нiхто не згубiўся!" - Кныш, падышоўшы да яе, сказаў:

- Мы таксама з вамi на метро. На Крашчацiк хочам з'ездзiць. Матэрыi якой купiць...

Я штурхнуў Яву ў бок - парадак!

Гусiнай чародкай мы пацягнулiся па вулiцы.

I вось - метро. Ну, скажу я вам, гэта штуко-о-вiна! Казка! Навуковая фантастыка.

Блакiтныя цягнiкi iмчацца ў тунелi хутчэй за вецер. У падземных залах святлей, чым удзень на выгане. Кожная станцыя, як тэатр.

Але самае галоўнае - эскалатары, дзiвосныя прыступкi. Ой, ды цi можна сказаць - прыступкi. Звычайныя прыступкi стаяць, а ты па iх падымаешся. А тут наадварот - ты стаiш, а прыступкi падымаюцца.

Мы з Явам як ступiлi на эскалатар, дык ажно папрысядалi ад захаплення. Ну i ну! Падымаешся на прыступках угару, апускаешся ўнiз i нi адной нагой нават не кранеш. Нават можаш адну нагу падняць або нават сесцi - i ўсё роўна рухаешся.

Нам бы такiя драбiны на гарышча. Альбо на тую гару, з якой мы ўзiмку на саначках з'язджаем. Цудоўная штука эскалатар!

Вось бы заўсёды сачыць за рознымi падазронымi шпiёнамi ў метро на эскалатары. Вел-л-льмi зручна i прыемна. Стаiш сабе i толькi - зiрк! страляеш вачамi. I нiкуды ён, галубчык, не дзенецца, нiкуды не шугане, бо ўнiзе сядзiць цётка, назiрае i ўвесь час гаворыць па радыё: "Грамадзяне пасажыры! Бегаць па эскалатары не дазваляецца! Садзiцца нельга, не дазваляецца! Ставiць рэчы не дазваляецца!.."

Прыехалi мы пацiхеньку ўнiз, селi ў блакiтны цягнiк. "Наступная станцыя "Крашчацiк"!" - буркнуў нехта па радыё. Дзверы - клац.

Гур-гур - паехалi. Бачым, Кныш з Бурмiлам да дзвярэй цiснуцца. Мы таксама - да дзвярэй, толькi да iншых (для канспiрацыi!). Не паспелi апамятацца стоп! Дзверы расчынiлiся - станцыя "Крашчацiк". Мы ў дзверы - шмыг! Дзверы за намi - клац! I ўсе нашы толькi прамiльгнулi ў акне. Нiхто й заўважыць не паспеў, як мы выскачылi. Там на гэтых прыпынках усё робiцца маланкава - не тое што ў цягнiку цi на параходзе.

I вось ужо мы, цiкуючы за Кнышом i Бурмiлам, хаваемся мiж людзьмi. Выскачылi яны з метро на Крашчацiк, перайшлi на той бок i прасцяком у краму "Дынама". Мы - следам. Схавалiся за вялiзны, ажно да столi, сноп з бамбукавых вудзiльнаў, прытаiлiся, глядзiм.

Падышлi Кныш з Бурмiлам да прылаўка. Нерашуча тупаюць. Бурмiла схiлiў галаву набок i адным вокам, як варона на костку, пазiрае на палiцу.

- Давай, - локцем падштурхоўвае Бурмiлу Кныш.

- Ты давай, - павёў плячамi Бурмiла.

- Не - ты! Для цябе ж купляем, - настойвае Кныш.

- От, яй-богу! Якая рознiца, - зноў перасмыкнуў плячамi Бурмiла, хукнуў i толькi тады павярнуўся да прадаўшчыцы, ткнуўшы пальцам на нейкую палiцу: Дайце мне, калi ласка, вунь тое.

- Што? - не зразумела прадаўшчыца.

Бурмiла азiрнуўся нервова, як школьнiк, якi ўпершыню купляе цыгарэты:

- Ды вунь тое... ну... З жабiнымi нагамi...

- А-а? Для падводнага плавання, - усмiхнулася прадаўшчыца.

Бурмiла кiўнуў галавой i скрывiўся, нiбыта прадаўшчыца выкрыла яго.

Прадаўшчыца ўзяла з палiцы ласты i маску з трубкай, падала Бурмiлу.

У нас з Явам вочы зрабiлiся, як колы. Ты глянь!

Пакуль Бурмiла прымерваў маску, абмацваў ласты, Кныш ужо выбiў у касе чэк.

- Загарнiце!

I зноў, зладзейкавата азiраючыся, быццам яны не купiлi, а ўкралi гэтае прычындалле для падводнага плавання, Кныш i Бурмiла выйшлi з крамы.

Бачачы, што яны так асцярожна паводзяць сябе, мы не насмелiлiся адразу ж пайсцi за iмi, а вырашылi трохi перасядзець за вудзiльнамi.

I тут незнарок мы навалiлiся на сноп, тонкi шпагат, якiм ён быў перавязаны, як бач лопнуў i... Нiбыта бомба ўзарвалася ў краме. Вудзiльны з трэскам разляцелiся ва ўсе бакi. Крыкi, войканне, панiка. Мы як апараныя кiнулiся прэч.

- Трымайце! Лавiце! Хулiганы! - паляцела нам услед.

Добра, што на Крашчацiку людна, як на футбольным стадыёне. Мы - р-раз! мiж людзьмi. Потым Ява мяне за рукаў - цап!

- Не бяжы! Як быццам мы - гэта не мы!

Правiльна. Калi за табою гоняцца, бегчы - гэта апошняя справа. Заўсёды трэба iсцi спакойна. Тады ў цябе яшчэ й пытацца будуць: "Не бачыў, тут такi прабягаў?" I ты спакайнюсенька можаш адказаць: "Бачыў. Вунь туды пабег".

Няспешна прайшоўшы па Крашчацiку, мы шмыгнулi ў метро. Мы чамусьцi былi ўпэўнены, што Бурмiла з Кнышом абавязкова пайшлi сюды. Па эскалатары мы ўжо беглi, не звяртаючы ўвагi на радыёцётку. Выскачылi на станцыю: зiрк-зiрк!