Напярэймы жаданьням
Напярэймы жаданьням читать книгу онлайн
„Збор твораў” Уладзімера Дудзіцкага выходзіць у сьвет упяршыню. Падрыхтаваныя пры жыцьці аўтара два зборнікі „Песьні і думы” і „Напярэймы жаданьням” загінулі. Нават невядома, якія вершы ўключыў паэт у кожны з названых зборнікаў. Прапанаваная чытачу кніга аб’ядноўвае ўсе мастацкія друкаваныя і ненадрукаваныя творы Уладзімера Дудзіцкага, якія на сёньняшні дзень вядомыя рэдактару. Творы Ул. Дудзіцкага падаюцца храналягічна, датуюцца паводле аўтарскай вэрсіі. Час напісаньня некаторых вершаў удакладняўся з улікам публікацыяў і кантэксту. Недатаваныя творы акрэсьліваліся ў часе толькі ў адпаведнасьці з кантэкстам. Калі твор мае некалькі рукапісных варыянтаў, друкуецца той, у якім ёсьць зробленыя аўтарам зьмены і выпраўленьні, або, на думку рэдактара, больш дасканалыя. Калі твор мае рукапісны і друкаваны варыянт, перавага аддаецца публікацыі. (Ад рэдактара, фрагмант)
Внимание! Книга может содержать контент только для совершеннолетних. Для несовершеннолетних чтение данного контента СТРОГО ЗАПРЕЩЕНО! Если в книге присутствует наличие пропаганды ЛГБТ и другого, запрещенного контента - просьба написать на почту [email protected] для удаления материала
І надзеі у грудзях матчыных
хто зьняважыў — на глум атрос?..
Навет мора такое спадчыны
ня прыймае ў сваё нутро.
І цяпер, як апошнім дотыкам
вычуваю твой боль і сум,
над шпілямі халоднай готыкі
вусны гнеў мой табе нясуць.
Дзе нядоля мая прытуліцца,
ня пытайся пакуль — маўчы,
да палацаў на родных вуліцах
ты спаліла мае ключы...
Брэмэнгафэн, верасень 1947
Пякельны дар
У новы край, далёкі і нязнаны,
з пакункам дум — тугой набраклых мар —
нясу гадоў ліхіх пякельны дар —
скамененую горам немач раны.
Няўцешныя пэйзажы і экраны —
змардованы зямлі пакутны твар.
На тло крыжоў — глыбокі сьлед ахвяр —
мятуць віхры жарствы пясок каляны.
Губляецца ружовы небасхіл,
і пляміцца нябёс блакітны полаг.
У зьвівах хмар, над сумнішчам магіл,
калышацца агнёў трывожны сполах...
Нялёгкі шлях ізь пекла па касьці,
а мне-ж ісьці... Далёка ’шчэ ісьці...
1947
Сьвітанак
Сьвяжуткі зары сьвітанак,
купаючыся ў расе,
зь месячыкам на ганак
хацінкі мае прысеў.
Палашчыў ваконцаў шкельцы —
сінюткае срэбра рос,
а потым чысьцюткім цельцам
да пёрка майго прырос...
Сяброўства трыўкога почуў
з шырокіх сьвятліц душы
выносіў на сонечны вочап
сьпялюткія думак каўшы.
Важкія, адменнай масьці,
з тугою лясных смужын,
ня ўмелі ні ткаць, ні прасьці
у праслах вузкіх, ні жыць...
У замуце днёў сьвітанак,
памыўшыся у расе,
пакінуў мой сьціплы ганак
і ў зацішку моўчкі сеў...
Ля берагоў Гішпаніі
(на вадаплаве)
...Цяпер усё. Уласнымі вачыма
пабачыў сьвет. І прыкрасьці дарог
адчуў, як клунак гора за плячыма,
крывёй параненых жарствою ног.
Да сьмерці ўсё у памяці зьбяры:
тугу тайгі і прыгажосьці Крыма,
пакутны крык у сутарэньнях Рыма
і водгульле няўцешных перамог...
Між жоўтых скал паўдзённае сьпякоты
у пошчаку шчапаецца мой плач,
і плодзяцца штодзённыя турботы
на пераломе спадаў і няўдач.
1947
1
Дарма, што на чужой зямлі жыву,
не валацуга я і не бяз хаты:
удзень і уначы браты завуць
мяне на полудзень у край багаты,
дзе шэлест траў, вішнёвыя сады
і песьні-думы вырасьцілі верш мой,
дзе выпіў я у веку маладым
кілішак гора свайго першы
і мудрасьць даўнюю пазнаў яшчэ,
і шум дажджоў, і звон лістоў кляновых,
усьмешку васільковую вачэй,
і любай цёплае і ласкавае слова...
2
Дарма, што на чужой зямлі жыву,
не валацуга я. Трывалы вязень злому,
як весьні гром, на грані пералому
рашчу спадзеўнасьць спору наяву.
А ўспоруч зь ёй заслону дзён прарву —
да рунных ніў. На зайздрасьць часу злому.
Ля родных стрэх — ахвяраў крыгалому —
схілю сваю пакорна галаву.
Крыштальных сьлёз, што лягуць на далонь,
нап’ецца сум, і сьцісьне боль тугі
мне горам пасярэбраныя скроні.
З далёкіх гораў, краю дарагі,
імкліва мчацца думак мурагі —
прысяга коньніка Крывіцкае Пагоні.
1947
Ня сыходзяцца горы з горамі
Ня сыходзяцца горы з горамі,
ня збліжаюцца і узвышшы.
Навет думкам, цяжкім і змораным,
на спатканьне ніхто ня выйшаў.
Адзінокія, блудзяць сьцежкамі
