Беларускiя пiсьменнiкi: 1917-1990

Памёр 12.03.1988 г.

З вершамі ў друку ўпершыню выступіў у 1948 г. Аўтар зборнікаў паэзіі «Паходныя кастры» (1955), «На грэбнях хваль» (1959), «Шчодрасць» (1962), «Ураган» (1966), «Профіль веку» (1969), «Кляновыя лісты» (1971), «Пераклічка» (1973), «Клопат» (1976), «Водсветы» (1978), «Азарэнне» (1980), «Крона» (выбранае, 1981), «Пладаноснасць» (1986), «Званы нябёс» (1988).

Пераклаў на беларускую мову шэраг твораў А.Твардоўскага, М.Ісакоўскага, М.Святлова, А.Пракоф'ева, М.Дудзіна, С.Нараўчатава, Я.Райніса, Я.Судрабкална, І.Харыка, паэму «Ануш» А.Туманяна, «Маабіцкі сшытак» М.Джаліля (з А.Пысіным, 1975), асобныя вершы таджыкскіх, узбекскіх, азербайджанскіх і башкірскіх паэтаў.

Выступаў у друку з рэцэнзіямі і літаратурна-крытычнымі артыкуламі.

Лаўрэат Літаратурнай прэміі СП БССР імя А.Куляшова (1987) за кнігу вершаў «Пладаноснасць».

Гаўрылаў Леанід, нарадзіўся 02.02.1918 г. у вёсцы Бердыж Чачэрскага раёна Гомельскай вобласці ў сям'і рабочага-сезонніка.

Вучыўся ў Менскім беларускім педагагічным тэхнікуме. Паступіў у Інстытут народнай гаспадаркі, а ў 1936 г. перавёўся на літаратурны факультэт Гомельскага педагагічнага інстытута. Пасля заканчэння інстытута (1940) прызваны ў Чырвоную Армію. Служыў у танкавых войсках механікам-вадзіцелем. З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны - на фронце.

Загінуў у 1941 г.

Першыя вершы з'явіліся ў 1935 г. Друкаваўся ў альманаху «Аднагодкі», у газетах «Гомельская праўда», «Літаратура і мастацтва», у часопісе «Полымя рэвалюцыі». Нізкі вершаў змешчаны ў зборніках «Мы іх не забудзем» (1949), «Крывёю сэрца» (1967). У 1961 г. выйшла кніжка паэзіі «Вернасць».

Гаўрылкін Леанід, нарадзіўся 22.05.1935 г. у пасёлку Стэп Добрушскага раёна Гомельскай вобласці ў сям'і служачага.

У 1952 г. паступіў на адзяленне філасофіі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, а праз два гады перавёўся на аддзяленне журналістыкі. Пасля заканчэння ўніверсітэта (1957) працаваў адказным сакратаром рэдакцыі церахоўскай раённай газеты «Ленінец», а ў 1960-1977 гг. - рэдактарам на Гомельскай студыі тэлебачання. З 1967 г. адначасова з'яўляўся сакратаром Гомельскага абласнога аддзялення СП БССР. У 1977-1979 гг. - галоўны рэдактар кінастудыі «Беларусьфільм», у 1979-1986 гг. - сакратар праўлення СП БССР. У 1986-1989 гг. - загадчык аддзела літаратуры часопіса «Вожык». Сябра СП СССР з 1964 г.

Узнагароджаны медалём.

Памёр 05.02.1989 г.

Першыя апавяданні надрукаваў у 1959 г. (часопіс «Маладосць»). Аўтар зборнікаў аповесцей і апавяданняў «Рукі не здрадзяць» (1963), «Прашу звольніць мяне» (1965), «Пакінутая на досвітку» (1970), «Вясенні разліў» (1973), «Урок без перапынку» (1985), «Ружы для каварнай жанчыны» (1990), раманаў «Не магу без цябе» (1975, адзначаны прэміяй на Ўсесаюзным конкурсе ВЦСПС і СП СССР на лепшы твор пра рабочы клас), «Зямля дзяцей нашых» (1980), «Матчына хата» (1983), «Застаюся з табой» (1986). Выдаў кніжкі гумарыстычных апавяданняў «Мадэльер з Баршчоўкі» (1980), «Як Клава мужа шукала» (1985), «Жыццё Ігната Валуна» (1989). У 1987 г. выйшлі Выбраныя творы ў 2 тамах.

Працаваў і ў галіне драматургіі. Аўтар адна-актовай п'есы «Бо ў пісанні сказана» (1966), п'есы «Выпрабаванне» (пастаўлена ў 1975), радыёп'есы «Жыгулі» ў экспартным варыянце» (пастаўлена ў 1978), камедыі «Хвост паўліна» (пастаўлена на тэлебачанні, 1981). Аўтар кінасцэнарыя дакументальнага фільма пра П.Броўку «Маўчаць ніколі я не буду» (1980).

Гейнэ Аркадзь, нарадзіўся 10.01.1919 г. у гарадскім пасёлку Бешанковічы Віцебскай вобласці ў сям'і служачага.

Вучыўся ў Камуністычным інстытуце журналістыкі ў Менску (1938-1941). Працаваў у рэдакцыях газет. У час Вялікай Айчыннай вайны - на фронце, камандзір узвода механізаванай брыгады.

Загінуў 16.12.1942 г. на Сталінградскім фронце.

З 1934 г. выступаў з вершамі, артыкуламі і рэцэнзіямі ў газетах «Піянер Беларусі», «Чырвоная змена», «Літаратура і мастацтва», часопісе «Полымя рэвалюцыі». У 1939 г. выйшаў зборнік паэзіі «Шчаслівая зорка». Асобныя вершы змешчаны ў калектыўных зборніках «Камсамол на граніцы» (1939), «Мы іх не забудзем» (1949), «Крывёю сэрца» (1967).

Геніюш Ларыса, нарадзілася 09.08.1910 г. у маёнтку Жлобаўцы Ваўпянскай воласці Гарадзенскага павета (цяпер Ваўкавыскі раён Гарадзенскай вобласці) у сялянскай сям'і.

Ратуючыся ад першай сусветнай вайны, бацькі разам з дачкою пакінулі родныя мясціны. Вярнуліся дадому ў 1919 г. Скончыла Ваўкавыскую польскую гімназію (1928). У 1937 г. выехала ў Прагу, дзе жыў і вучыўся ва ўніверсітэце яе муж І.Геніюш. Уключылася ў жыццё беларускай эміграцыі, у дзейнасць урада БНР (нейкі час была яго сакратаром). У час нямецкай акупацыі друкавалася ў газетах «Раніца», «Беларускі работнік», у часопісе «Новы шлях» і інш. У 1948 г. арыштавана і перавезена ў Менск. Судовай калегіяй па крымінальных справах Вярхоўнага суда БССР асуджана на 25 гадоў зняволення ў папраўча-працоўных лагерах. Камісія Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 30.05.1956 г. абвінавачванне прызнала абгрунтаваным, але тэрмін пакарання быў зменшаны да 8 гадоў. Пераехала ў пасёлак Зэльву, што на Гарадзеншчыне, дзе жыла, не прыняўшы савецкага падданства. У беларускім савецкім друку выступала з 1963 г.

Памерла 07.04.1983 г.

Дэбютавала ў друку вершамі ў 1939 г. Першы зборнік паэзіі «Ад родных ніў» апублікаваны ў Празе ў 1942 г. Выйшлі зборнікі паэзіі «Невадам з Нёмана» (вершы і паэма, 1967), «На чабары настоена» (1982), «Белы сон» (1990), паэтычныя кніжкі для дзяцей «Казкі для Міхаські» (1972) і «Добрай раніцы, Алесь!» (1976). У часопісе «Спадчына» надрукавана паэма «Маёй бабусі» (1989), у часопісе «Маладосць» - аповесць «Споведзь» (1990).

Герасімаў Мікалай, нарадзіўся 26.10.1903 г. у горадзе Пецярбургу (Расея) у сям'і служачага.

Працоўны шлях пачаў у 1920 г. справаводам у Малаяраслаўскім павятовым выканкоме Калужскай вобласці. З 1921 г. працаваў інструктарам у спартыўных арганізацыях. Служыў у Чырвонай Арміі (1925-1927). Быў рабочым на суднабудаўнічым заводзе, на трыкатажнай фабрыцы, на будаўніцтве ў Ленінградзе. Пасля заканчэння Ваенна-медыцынскай акадэміі ў Ленінградзе (1937) быў ваенным лекарам. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. У 1956 г. звольнены з вайсковай службы, з 1957 г. жыў у Магілеве. Сябра СП СССР з 1956 г.

Узнагароджаны ордэнамі Леніна, Чырвонага Сцяга, Чырвонай Зоркі і медалямі.

Памёр 17.09.1977 г.

У друку выступіў у 1924 г. з нарысамі. Пісаў на расейскай мове. Выйшлі аповесці «Где сходятся берега» (Масква, 1931) і «Простуда» (Масква, 1932), раман «Узлы» (Масква, 1933), аповесці «Огонь над Каличевкой» (Чкалаў, 1955), «Завтрашний день принадлежит тебе» (Масква, 1966), «Повести» (1979).

Герцовіч Якаў, нарадзіўся 01.01.1910 г. у вёсцы Сяліба Бярэзінскага раёна Менскай вобласці ў сям'і рабочага.

Працоўны шлях пачаў дванаццацігадовым хлапчуком на лесапільным заводзе «Кастрычнік» у Асіповіцкім раёне, быў конюхам у калгасе. У 1936 г. скончыў Камуністычны інстытут журналістыкі ў Менску. Працаваў журналістам. У час Вялікай Айчыннай вайны карэспандэнт газет Заходняга, а затым 3-га Беларускага франтоў. Пасля вайны працаваў у рэдакцыі газеты «Звязда», з 1953 г. - у часопісе «Вожык», у 1967-1970 гг. - намеснік галоўнага рэдактара гэтага часопіса. Сябра СП СССР з 1948 г.

Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны II ступені, Чырвонай Зоркі і медалямі.

Памёр 21.04.1976 г.

Літаратурную дзейнасць пачаў з вершаў у 1927 г. З рэцэнзіямі і літаратурна-крытычнымі артыкуламі выступаў з 1934 г. Аўтар нарыса «Анастасия Мицкевич» (1939), зборнікаў артыкулаў «На перадавых пазіцыях» (1957), «Літаратура і жыццё народа» (1960), «Герой і сучаснасць» (1963), «Пісьменнікі, кнігі, героі» (1966), «Творчае крэда» (1970).

Напісаў кніжку гумарэсак «Не пугай адзінай» (1969). Выдаў франтавыя нататкі «На вайне як на вайне» (1969).

Герчык Міхаіл (таксама Герчык Майсей), нарадзіўся 07.06.1932 г. у горадзе Бабруйску ў сям'і рабочага.

У час Вялікай Айчыннай вайны разам з маці і малодшым братам быў у эвакуацыі ў калгасе імя Мічурына Нова-Пакроўскага раёна Арэнбургскай (тады Чкалаўскай) вобласці, працаваў у сельскай гаспадарцы. Восенню 1944 г. сям'я вярнулася дадому. Скончыў Менскую педагагічную навучальню (1953), аддзяленне журналістыкі філалагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (1958). Працаваў у піянерскай газеце «Зорька», быў рэдактарам на Беларускім радыё. З 1964 г. - рэдактар выдавецтва «Беларусь», з 1972 г. - старшы рэдактар выдавецтва «Мастацкая літаратура». Сябра СП СССР з 1964 г.