Я - мiнчанiн
Я - мiнчанiн читать книгу онлайн
Я правяду цябе па сваім родным горадзе, дружа… Магчыма, гэта і твой родны горад, і ты таксама можаш з гордасцю сказаць: “Я – мінчанін”. І нават калі гэта не так, павер: гэты горад – самы прыгожы ў свеце. Ты можаш запярэчыць мне: на свеце столькі гарадоў большых і старажытнейшых, дзе ёсць хмарачосы ў сотні паверхаў і помнікі гісторыі, збудаваныя тады, калі на берагах Свіслачы толькі пракаветныя сосны гайдалі на сівым галлі беларускае сонца… Ці ведаеш ты сапраўднае аблічча свайго горада? Ці здагадваешся, што хаваецца пад шэрай роўняддзю асфальту, за каменнымі фасадамі дамоў, у карункавым прыцемку паркаў, памяць пра якія легенды там жыве? Гісторыя была да нас нялітасцівай. Наш горад шмат разоў знішчалі ворагі. Нават не часткова – цалкам, бязлітасна, так, каб не адрадзіўся… А ён адраджаўся. Нашы продкі прыходзілі на гэтае месца і адбудоўвалі дамы і храмы, млыны і бровары, брукавалі вуліцы і ладзілі кірмашы… Але мала, да крыўднага мала што засталося, каб сведчыць нам аб былых часах, аб слаўнай гісторыі Мінску. Здаралася, самі гараджане не надта дбалі аб захаванні старажытнага аблічча свайго горада – і такое больш не павінна паўтарыцца. Столькі герояў на працягу стагоддзяў гінула, каб на гэтым месцы квітнеў горад… Забыць сваю гісторыю – здрадзіць іх памяці. Так давай жа пройдземся па драўляных насцілах, па бруку і па асфальце Мінску. І горад адкрые свае таямніцы.
Внимание! Книга может содержать контент только для совершеннолетних. Для несовершеннолетних чтение данного контента СТРОГО ЗАПРЕЩЕНО! Если в книге присутствует наличие пропаганды ЛГБТ и другого, запрещенного контента - просьба написать на почту [email protected] для удаления материала
1922
Адчынены Інстытут беларускай культуры. Заснавана Дзяржаўная бібліятэка БССР імя Леніна (Нацыянальная бібліятэка Беларусі). Выйшаў першы нумар часопіса “Полымя”.
1923
Дзейнасць беларускай літаратурнай арганізацыі “Маладняк”.
1925
23 лютага адчынены Дом Чырвонай Арміі (Дом афіцэраў).
1926
Падчас перапісу ў Мінску – 130 838 жыхароў. У кінатэатрах – першы беларускі кінафільм “Лясная быль”.
1929
На аснове Інбелкульту адкрыта Акадэмія Навук Беларусі. 13 кастрычніка адкрыта першая трамвайная лінія.
1930
Створаны Мінскі медыцынскі інстытут
1931
З 2 мая дзейнічае кандытарская фабрыка “Камунарка”. Заснаваны Мінскі педагагічны інстытут.
1932
26 лютага выйшаў першы нумар газеты “Літаратура і мастацтва”. Створана Беларуская дзяржаўная кансерваторыя.
1933
Адчынены Беларускі дзяржаўны тэатр оперы і балета. Адчынены Дом ураду і помнік Леніну. Дзейнічае Мінскі аэрапорт.
1934
Адчынены стадыён “Дынама”.
1937
Адчынена Беларуская дзяржаўная філармонія. Заснаваны Інстытут фізічнай культуры. У горадзе – сталінскія рэпрэсіі. Толькі ў ноч на 7 лістапада арыштавана 60 чалавек.
1938
Заснавана Мінская вобласць. У Мінску тры раёны – Кастрычніцкі, Варашылаўскі і Сталінскі. Выйшаў першы нумар газеты “Сталинская молодёжь”(«Знамя юности»). Адчынена тэатральная вучэльня.
1939
Адчынена Дзяржаўная карцінная галерэя (Дзяржаўны мастацкі музей).
1940
Пачаў дзейнічаць Мінскі радыёзавод.
1941
22 чэрвеня – пачатак Вялікай Айчыннай вайны. 28 чэрвеня Мінск захоплены нямецка-фашысцкімі акупантамі.
1942
Выданне падпольных газет “Звязда “ і “Патриот Родины”. Дзейнасць мінскага падполля.
1943
22 верасня мінскімі падпольшчыкамі знішчаны генеральны камісар Беларусі В. Кубэ.
1944
3 ліпеня войскі 3-га і 1-га Беларускіх франтоў у выніку Мінскай аперацыі вызвалілі Мінск. Пачаў выдавацца часопіс “Беларусь”. Адчынены Музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны.
1945
Выйшлі першыя нумары газеты “Зорька”, “Настаўніцкай газеты”, часопіса “Вожык”. Адчынены літаратурны музей Янкі Купалы. Адчынены Беларускі тэатральны інстытут.
1947
На мотавелазаводзе выпушчаныя першыя веласіпеды. На Мінскім аўтазаводзе выпушчаны першы аўтамабіль-самазвал МАЗ-205. Пачаў працаваць Дзяржаўны рускі драматычны тэатр. Адчынены Мінскі педінстытут замежных моў.
1948
Адчынены кінатэатр “Перамога”, выйшаў першы нумар газеты “Мінская праўда”.
1950
Адчынены тэатр лялек. На трактарным заводзе пачаўся выпуск трактароў “КД-35”.
1951
У Мінску з’явіліся яўшчэ два раёны – Фрунзенскі і Ленінскі. Адчынены Галоўны універсальны магазін (ГУМ). Выпушчана першая радыёла “Мінск-Р-7”. Заснавана Чыжоўскае вадасховішча.
1952
Адчынены новы мост праз Свіслач на Ленінскім праспекце. Пушчаны першы тралейбус. Адчыненыя кніжны магазін “Цэнтральны”. Устаноўлены помнік-танк ля Дома афіцэраў. Створаны Дзяржаўны народны хор пад кіраўніцтвам Г. Цітовіча.
1953
Выйшаў першы нумар часопіса “Маладосць”. Адчынена Мінская сувораўская вучэльня. Адкрыты Галоўпаштамт.
1954
4 ліпеня адкрыты манумент Перамогі на Круглай плошчы. Адчынены кінатэатр “Цэнтральны”.
1955
Адчынена дзіцячая чыгунка. Пачалі дзейнічаць камвольны камбінат і гадзіннікавы завод. Выйшаў першы нумар газеты “За вяртанне на Радзіму” (“Голас Радзімы”).
1956
1 студзеня – першая перадача мінскага тэлецэнтра. Адчынены Тэатр юнага гледача, Палац культуры прафсаюзаў. Заснаваны музей Якуба Коласа. Камароўская плошча атрымала імя Якуба Коласа.
1957
Сабраны першы 40-тонны самазвал МАЗ-530. Выйшаў першы нумар часопіса”Вясёлка”. Заснаваны Дзяржаўны музей БССР. Адчынены гатэль “Мінск”.
1958
Адчынены кінатэатры “Мір” і “Ракета”. Створаны сімфанічны аркестр Беларускага тэлебачання і радыё.
1959
Падчас перапісу ў Мінску – 509 500 жыхароў. Адчынены Дзяржаўны цырк БССР. Адчынены помнік піянеру-герою Марату Казею. У рысу горада ўвайшлі вёскі Дражня, Шэпечы, Лошыца, Мядзвежына, Вількаўшчына і іншыя.
1960
Выйшаў першы нумар часопіса “Неман”.
1961
3 ліпеня запалены Вечны Агонь ля манумента Перамогі. Заснавана выдавецтва “Ураджай”. У горада яшчэ адзін раён – Заводскі.
1962
Пачаў працаваць мінскі завод халадзільнікаў. Збудаваны аўтавакзал “Цэнтральны”.
1963
7 снежня ад Мінскага вакзалу пайшлі першыя ў рэспубліцы электрычкі па маршруце Мінск-Аляхновічы. Збудавана Мінская кальцавая дарога.
1964
Адчынены Цэнтральны універсальны магазін “Мінск”
1965
У парку М. Горкага адкрыты планетарый.
1966
Адкрыты кінатэатр “Партызан”і Мінскі палац спорту.
1967
Святкаванне 900-годдзя Мінску. Выйшаў першы нумар газеты “Вячэрні Мінск”. У рысу горада ўвайшлі вёскі Грэбелька, Чыжоўка, Чырвоная Слабада, Маляўка, Цівалі, Дварышча.
1968
Адчынена Выстаўка дасягненняў народнай гаспадаркі (ВДНГ). Пачаўся выпуск тэлевізараў “Гарызонт”.
1969
Утварэнне Першамайскага і Цэнтральнага раёнаў горада. Створаны ансамбль “Песняры” пад кіраўніцтвам Ул.Мулявіна.
1970
Адчынены Дзяржаўны тэатр музычнай камедыі (цяпер – Музычны тэатр).
1972
У Мінску – больш за 1 мільён насельніцтва. Адкрыты помнікі Янку Купале і Якубу Коласу. На Мінскім трактарным заводзе выпушчаны мільённы трактар. Заснавана выдавецтва “Мастацкая літаратура”.
1973
Адчынены Палац мастацтваў.
1974
Мінску прысвоена ганаровае званне “Горад-герой”. Тэлебачанне стала каляровым.
1975
Адчынены кінатэатр “Кастрычнік”. На Мінскім аўтамабільным заводзе выпушчаны 500-тысячны аўтамабіль. Адчынены Інстытут культуры.
1976
Адчынены новы будынак аэравакзалу і Дом літаратара. Адчыненыя кінатэатры “Кіеў” і “Вільнюс”. Забудоўваюцца мікрараёны Масюкоўшчына і Паўдневы Захад.
1977
Утварэнне Маскоўскага і Партызанскага раёнаў. Пачатак будаўніцтва Мінскага метрапалітэну. Выпушчаны першы каляровы тэлевізар “Гарызонт”.
1978
ВА “Гарызонт” выпусціла пяцімільённы тэлевізар. Пачаў дзейнічаў завод шампанскіх він.
1979
На паліграфкамбінаце ім. Я. Коласа выпушчана мільярдная кніга. Адкрыты Камароўскі крыты рынак.
1980
Адчынены гатэль “Планета”. Адчынены Камароўскі рынак. Мінск удзельнічае ў правядзенні алімпійскіх гульняў. З Масквы ў Мінск дастаўлены алімпійскі агонь. Адчынены кінатэатр “Масква” і універсам “Рыга”. Пачата рэстаўрацыя Траецкага прадмесця.
1981
Пачало працу выдавецтва “Юнацтва”. У парку М. Горкага адкрыты помнік Максіму Горкаму. Ля опернага тэатра адкрыты помнік Максіму Багдановічу.
1982
Адчынены тэатр-студыя кінаакцёра.
1983
Пачаў дзейнічаць аўтавакзал “Усходні”.
1984
Першы рэйс электрапоезда Мінскага метрапалітэну. Мінскі трактарны завод выпусціў двухмільённы трактар.
1985
На праспекце Машэрава адкрыты манумент “Мінск-горад-герой”.
1986
Збудаваны Палац моладзі і школьнікаў на Камсамольскім возеры. Першы спектакль паказаў Дзяржаўны маладзёжны тэатр Беларусі.
1987
На беразе Свіслачы адчынена 23-павярховая гасцініца “Беларусь”на 1000 месцаў. Распачаў дзейнасць тэатр-студыя “Дзе-Я?” ( цяпер – Новы драматычны тэатр Мінска).
1988
Мітынгі ў памяць сахвяр сталінскіх рэпрэсій. Выйшлі першыя нумары маладзёжнага часопіса “Крыніца”і часопіса “Беларуская мова і літаратура ў школе” (“Роднае слова”). З канвеера ВА “Гарызонт” сышоў 10-мільённы каляровы тэлевізар “Гарызонт Ц-355”. Адкрыты комплекс для правядзення міжнародных выстаў.
1989
Міжнародны аэрапорт “Мінск-2” прыняў першых пасажыраў. У выдавецтве “Юнацтва” выйшла 100-мільённая кніга. Пачаў выходзіць часопіс “Спадчына”.
1990
Выйшаў першы нумар “Народнай газеты”.
1991
Мінск становіцца сталіцай суверэннай дзяржавы – Рэспублікі Беларусь. 8 снежня ў Траецкім прадмесці адчынены літаратурны музей Максіма Багдановіча. Заснаваны Нацыянальны навукова-асветны цэнтр імя Ф.Скарыны і Акадэмія кіравання. Мяняюцца назвы: плошча Леніна робіцца плошчай Незалежнасці, праспект Леніна – праспектам Ф.Скарыны, вуліца Рэспубліканская – Гарадскім Валам.